İşyerinden Tazminat Alma Şartları
İşyerinden tazminat alma, işçilerin en önemli haklarından biridir. İşveren tarafından haklı bir neden olmadan işten çıkarılan işçiler, kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. Ayrıca, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda da kıdem tazminatı alma hakkı doğabilir.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işçinin işverene bağlı olarak çalıştığı her tam yıl için, kendisine en son bir ayda ödenen ücreti tutarında ödenen bir tazminattır. Bu tazminat, işçinin işyerinde geçirdiği süreye karşılık olarak ödenir.
Kıdem Tazminatı Alma Şartları
Kıdem tazminatı alma şartları, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, kıdem tazminatına hak kazanmak için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- İşçinin iş sözleşmesinin feshedilmiş olması gerekir.
- İşçinin işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
- İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılmış olması halinde, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde öngörülen şartların sağlanması gerekir.
İş Sözleşmesinin Feshedilmiş Olması
Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin feshedilmiş olması halinde ödenir. İş sözleşmesi, işveren veya işçi tarafından feshedilebilir. İşveren tarafından feshedilen iş sözleşmelerinde, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için haklı bir nedenin bulunması gerekir. İşçi tarafından feshedilen iş sözleşmelerinde ise, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
İşçinin İşverene Bağlı Olarak En Az Bir Yıl Çalışmış Olması
Kıdem tazminatına hak kazanmak için, işçinin işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olması gerekir. Bu süre, işçinin aynı işverenin farklı işyerlerinde çalıştığı süreler de dahil olmak üzere hesaplanır.
İşçinin Kendi İsteğiyle İşten Ayrılmış Olması Halinde Şartlar
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılmış olması halinde, kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde öngörülen şartların sağlanması gerekir. Bu maddeye göre, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- İşçinin 50 yaşını doldurmuş olması gerekir.
- İşçinin en az 25 yıl kıdemi olması gerekir.
- İşçinin işyerinde en az 10 yıl çalışmış olması gerekir.
Bu şartların sağlanması halinde, işçi kendi isteğiyle işten ayrılsa bile kıdem tazminatına hak kazanır.
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı, çalışılan her tam yıl için, işçinin son bir ayda aldığı ücreti tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
Kıdem tazminatı hesaplanırken aşağıdaki formül kullanılır:
Kıdem tazminatı = (çalışılan süre * son bir ayda alınan ücret) / 30
Örneğin, bir işçi 10 yıl çalışmış ve son bir ayda 5.000 TL ücret almışsa, işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (10 yıl * 5.000 TL) / 30
Kıdem tazminatı = 166,66 TL x 10 yıl
Kıdem tazminatı = 1.666,66 TL
Kıdem Tazminatının Ödenmesi
Kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye ödenir. Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenmesi gerekir. Bu sürenin aşılması halinde, işçiye her geçen gün için en çok 20 günlük ücret tutarında gecikme cezası ödenir.
Kıdem Tazminatı Davası
İşveren tarafından kıdem tazminatı ödenmemesi halinde, işçi iş mahkemesinde dava açabilir. Dava açmak