Kabızlık Nedir?
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin normalden daha az sık ve sert olmasıdır. Yetişkinlerde haftada üçten az dışkılama olması kabızlık olarak kabul edilir. Kabızlığın en yaygın belirtisi, dışkının sert ve zor pasaj edilmesidir. Diğer belirtiler arasında şişkinlik, karın ağrısı ve hazımsızlık yer alır.
Kabızlık Neden Olur?
Kabızlığın birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Yetersiz lif alımı: Lif, bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olur. Lif bakımından zengin besinler arasında meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve baklagiller bulunur.
- Yetersiz sıvı alımı: Su, dışkının yumuşamasına ve kolay geçmesine yardımcı olur. Günde en az 8 bardak su içmek önerilir.
- Hareketsizlik: Düzenli egzersiz yapmak, bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olur.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, kabızlığa neden olabilir. Bunlar arasında ağrı kesiciler, antidepresanlar ve antibiyotikler bulunur.
- Bazı sağlık koşulları: Kabızlık, bazı sağlık koşullarının bir belirtisi olabilir. Bunlar arasında hipotiroidizm, Parkinson hastalığı ve multipl skleroz bulunur.
Kabızlığa Ne İyi Gelir?
Kabızlığın tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Ancak, çoğu durumda, evde uygulanabilecek bazı basit değişikliklerle kabızlık giderilebilir.
Lif Alımı Arttırın
Lif, bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olan en önemli besinlerden biridir. Günde en az 25-35 gram lif tüketmek önerilir. Lif bakımından zengin besinler arasında şunlar bulunur:
- Meyveler: Elma, armut, erik, muz, şeftali, kivi
- Sebzeler: Ispanak, brokoli, lahana, havuç, patates
- Tam tahıllar: Yulaf, arpa, kinoa, bulgur
- Baklagiller: Fasulye, mercimek, nohut
Sıvı Alımını Arttırın
Su, dışkının yumuşamasına ve kolay geçmesine yardımcı olur. Günde en az 8 bardak su içmek önerilir. Su dışında, meyve suları, çorbalar ve bitki çayları da sıvı alımını artırmaya yardımcı olabilir.
Düzenli Egzersizler Yapın
Düzenli egzersizler, bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olur. Günde en az 30 dakika orta düzeyde egzersiz yapmak önerilir.
Bazı Doğal Çözümler Deneyin
Bazı doğal çözümler, kabızlığı gidermeye yardımcı olabilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Limonlu su: Sabahları aç karnına ılık limonlu su içmek, bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olabilir.
- Rezene çayı: Rezene çayı, bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olan bir bitkidir.
- Zeytinyağı: Zeytinyağı, bağırsak hareketlerini kolaylaştıran bir yağdır.
- Keten tohumu: Keten tohumu, lif bakımından zengin bir besindir.
Kabızlık Tedavisinde Doktora Başvurmanız Gereken Durumlar
Kabızlık, aşağıdaki durumlarda doktora başvurmanız gereken ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir:
- Kabızlık, 6 haftadan uzun süredir devam ediyorsa
- Kanlı veya mukuslu dışkılama varsa
- Karın ağrısı, kusma veya kilo kaybı gibi diğer belirtiler varsa
- Hamile veya emziriyorsanız
- 65 yaşın üzerindeyseniz
Kabızlığı Önlemek İçin Neler Yapabilirsiniz?
Kabızlığı önlemek için, yukarıda belirtilen önerileri günlük hayatınıza uygulamanız faydalı olacaktır. Ayrıca, aşağıdakileri de yapabilirsiniz:
- Yemeklerinizi düzenli olarak yiyin.
- Tuz alımını sınırlayın.
- Kafein ve alkol tüketiminizi azaltın.
- Stresi azaltın.
Sonuç olarak, kabızlığın en yaygın nedeni yetersiz lif alımı ve yetersiz sıvı alımıdır. Bu nedenle, kabızlığı önlemek veya tedavi etmek için öncelikle lif ve sıvı alımınızı artırmanız gerekir. Ayrıca, düzenli egzersizler yapmak ve bazı doğal çözümleri denemek faydalı olabilir.