Kabızlık Nedir?
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin normalden daha az sıklıkta ve zor olması durumudur. Yetişkinlerde günde üç defadan az, çocuklarda ise günde iki defadan az dışkılama kabızlığa işaret edebilir. Kabızlığın başlıca belirtileri arasında dışkılama zorluğu, dışkılama sıklığında azalma, dışkı kıvamında sertleşme ve dışkılama sırasında ağrı yer alır.
Kabızlığın Nedenleri
Kabızlık, birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenler arasında şunlar yer alır:
- Yetersiz lif tüketimi: Lif, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olan önemli bir besin öğesidir. Yetersiz lif tüketimi, bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına ve kabızlığa yol açabilir.
- Bol miktarda sıvı tüketimi: Yetersiz sıvı tüketimi, bağırsak hareketlerinin daha kuru olmasına ve kabızlığa neden olabilir.
- Hareketsiz yaşam tarzı: Düzenli egzersiz yapmak, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur. Hareketsiz yaşam tarzı, bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına ve kabızlığa yol açabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, kabızlığa neden olabilir. Bu ilaçlar arasında antibiyotikler, ağrı kesiciler ve antidepresanlar yer alır.
- Bazı sağlık sorunları: Bazı sağlık sorunları, kabızlığa neden olabilir. Bu sağlık sorunları arasında tiroid bezi hastalıkları, Parkinson hastalığı, kolon kanseri ve ülseratif kolit yer alır.
Kabızlığa Ne İyi Gelir?
Kabızlık, genellikle evde uygulanabilecek basit yöntemlerle tedavi edilebilir. Kabızlık için uygulanabilecek evde çözümler şunlardır:
Lifli ve posalı gıdaları tüketin. Lif, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olan önemli bir besin öğesidir. Lif açısından zengin gıdalar arasında şunlar yer alır:
- Meyveler: Elma, armut, muz, erik, kuru erik, kayısı
- Sebzeler: Ispanak, lahana, brokoli, havuç, kabak
- Tam tahıllar: Yulaf, esmer pirinç, bulgur, kinoa
- Baklagiller: Kuru fasulye, mercimek, nohut
Bol su için. Su, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olan bir diğer önemli besin öğesidir. Yetişkinlerin günde en az 8 bardak su içmesi önerilir.
Düzenli egzersiz yapın. Düzenli egzersiz yapmak, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik aktivite veya 75 dakika yüksek yoğunluklu aerobik aktivite yapılması önerilir.
Laksatifler kullanın. Laksatifler, bağırsak hareketlerini uyaran ve kabızlığı gidermeye yardımcı olan ilaçlardır. Laksatifler, kısa süreli kullanım için uygundur.
Probiyotikler tüketin. Probiyotikler, bağırsak florasını düzenlemeye yardımcı olan canlı mikroorganizmalardır. Probiyotikler, kabızlığın önlenmesinde ve tedavisinde etkili olabilir. Probiyotik içeren besinler arasında yoğurt, kefir, lahana turşusu ve fermente soya ürünleri yer alır.
Kabızlık için evde uygulanabilecek bazı özel yöntemler şunlardır:
- Sabahları limonlu ılık su için. Limonlu ılık su, bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olabilir.
- Kayısı, hurma veya incir tüketin. Bu meyveler, doğal laksatiflerdir.
- Yarım çay kaşığı keten tohumu yiyin veya 1-2 bardak keten tohumu çayı için. Keten tohumu, bağırsakları yumuşatmaya yardımcı olabilir.
- 1-2 bardak papatya çayı için. Papatya çayı, bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olabilir.
Kabızlık, genellikle evde uygulanabilecek yöntemlerle tedavi edilebilir. Ancak, kabızlığın 7 günden uzun sürmesi veya şiddetli olması durumunda bir doktora başvurmak gerekir.
Kabızlığı Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Kabızlığı önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- Lifli ve posalı gıdaları bol miktarda tüketin.
- Günde en az 8 bardak su için.
- Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik aktivite yapın.
- Probiyotik içeren besinler tüketi