Kapıcı Tazminatını Kim Öder?
Kapıcı tazminatı, apartman ve sitelerde çalışan kapıcı, bahçıvan, kaloriferci gibi görevlilerin işten çıkarılmaları durumunda hak ettikleri tazminattır. Kapıcı tazminatı, işçinin kıdem süresi, brüt ücreti ve son 3 ayda aldığı ücret zamları dikkate alınarak hesaplanır.
Kapıcı tazminatının kim tarafından ödeneceği, Türk İş Kanunu ve Kat Mülkiyeti Kanunu’nda düzenlenmiştir.
İş Kanunu’na göre, işçinin kıdem tazminatını işveren ödemekle yükümlüdür. Ancak, kapıcı tazminatı konusunda Kat Mülkiyeti Kanunu’nda farklı bir düzenleme yer almaktadır.
Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. maddesine göre, apartman ve sitelerdeki kapıcı, bahçıvan, kaloriferci gibi görevlilerin kıdem tazminatından kat malikleri sorumludur. Buna göre, apartman veya sitede bulunan daire sahiplerinin tamamı, kapıcı tazminatından müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Bu düzenlemenin nedeni, kapıcı tazminatının bir hizmet bedeli olmasıdır. Kapıcı, apartman veya sitenin ortak alanlarının temizliği, güvenliği ve bakımını sağlamakla görevlidir. Bu hizmetler, apartman veya sitenin tüm kat maliklerinin ortak yararlandığı hizmetlerdir. Bu nedenle, kapıcı tazminatı da kat maliklerinin ortak sorumluluğundadır.
Kapıcı tazminatının kat maliklerinden tahsil edilmesi, kiracılar tarafından da talep edilebilir. Kapıcı, apartman veya sitenin ortak alanlarının temizliği, güvenliği ve bakımını sağlamakla görevlidir. Bu hizmetlerden kiracılar da yararlanmaktadır. Bu nedenle, kiracılar da kapıcı tazminatının bir kısmından sorumlu tutulabilirler.
Ancak, kapıcı tazminatının kiracılardan tahsil edilmesi, Kat Mülkiyeti Kanunu’nda düzenlenmemiştir. Bu nedenle, kapıcı tazminatının kiracılardan tahsil edilmesi konusunda, apartman veya site yönetiminin aldığı karara göre hareket edilir.
Kapıcı tazminatının kiracılardan tahsil edilmesi durumunda, kiracılar bu tazminatı, ödedikleri kira bedelinden düşebilirler. Bu konuda, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, kiracılar, ödedikleri kira bedelinden, apartman veya site yönetiminin aldığı karar doğrultusunda kapıcı tazminatını düşebilirler.
Kapıcı tazminatı, işçinin işten çıkarılmasından itibaren 10 yıl içinde talep edilebilir. Bu süre içinde talep edilmeyen kapıcı tazminatı, zamanaşımına uğrar.
Kapıcı tazminatı hesaplanırken, işçinin kıdem süresi, brüt ücreti ve son 3 ayda aldığı ücret zamları dikkate alınır.
Kapıcı tazminatının hesaplanmasında kullanılan formül şu şekildedir:
Kapıcı tazminatı = (İşçinin kıdem süresi x işçinin brüt ücreti x 1/30) + (İşçinin son 3 ayda aldığı ücret zamları)
Örneğin, bir işçi 10 yıldır aynı apartmanda kapıcı olarak çalışıyorsa ve brüt ücreti 5.000 TL ise, işçinin kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır:
Kapıcı tazminatı = (10 x 5.000 x 1/30) + (5.000 x 3 x 0,2)
= 166,67 + 333,33
= 500 TL
Bu durumda, işçinin kapıcı tazminatı 500 TL’dir.
Kapıcı tazminatı, işçinin işten çıkarılmasından itibaren 10 yıl içinde talep edilebilir. Bu süre içinde talep edilmeyen kapıcı tazminatı, zamanaşımına uğrar.
Kapıcı tazminatının ödenmemesi durumunda, işçi, icra takibi yapabilir veya dava açabilir.
Kapıcı tazminatı konusunda, işçinin hak kaybına uğramaması için, iş sözleşmesi, kapıcı tazminatının ödenmesini açıkça içermelidir.