Kasa Tazminatı Nedir?
Kasa tazminatı, kasa, vezne, hazine gibi nakit akışı olan bölümlerde bu akışı sağlayan ve/veya akıştan sorumlu olarak görev alan kişilere yapılan bir ödemedir. Muhafaza edilmesi gereken şey para ya da kıymetli evrak olabilir.
Kasa tazminatı, işçinin çalıştığı işin niteliği gereği, kıymetli evrak, para, önemli eşya vb gibi taşıması ve koruması belirli riskleri beraberinde taşıyan işler gereği işveren tarafından işçiye verilen tazminattır. Kasa tazminatı belirli bir kasa açığını kapatmak amacı ile verilemez.
Kasa Tazminatının Amacı Nedir?
Kasa tazminatının amacı, kasa sorumlusu çalışanın yaptığı işin riskini karşılamaktır. Kasa sorumlusu çalışan, çalıştığı işyerinde nakit para ve/veya kıymetli evrakın muhafazasından sorumludur. Bu sorumluluk, çalışana önemli bir risk yüklemektedir. Kasa tazminatı, bu riskin karşılanması ve çalışanın motivasyonunun artırılması için ödenmektedir.
Kasa Tazminatı Kimlere Ödenir?
Kasa tazminatı, kasa, vezne, hazine gibi nakit akışı olan bölümlerde bu akışı sağlayan ve/veya akıştan sorumlu olarak görev alan kişilere ödenir. Bu kişiler genellikle kasiyer, veznedar, muhasebeci, finans sorumlusu gibi unvanları taşımaktadır.
Kasa tazminatı, işyerinde nakit para ve/veya kıymetli evrakın muhafazasından sorumlu olan tüm çalışanlara ödenebilir. Ancak, işverenler, kasa tazminatı ödemesini tamamen kendi takdirlerine bağlı olarak yapabilirler.
Kasa Tazminatının Miktarı Nasıl Belirlenir?
Kasa tazminatının miktarı, işyerinde nakit para ve/veya kıymetli evrakın miktarı, işyerinin büyüklüğü, işverenin mali durumu gibi faktörlere göre belirlenir.
Genel olarak, kasa tazminatı, çalışanın brüt ücretinin %5 ila %10’u arasında bir miktarda ödenir. Ancak, bu miktar işverenler tarafından daha düşük veya daha yüksek bir miktarda da belirlenebilir.
Kasa Tazminatının Vergilendirilmesi
Kasa tazminatı, ücret olarak değerlendirilmez ve vergilendirilmez. Ancak, kasa tazminatının işveren tarafından ödenen sigorta primleri, ücret üzerinden ödenen sigorta primleri ile birlikte vergilendirilir.
Kasa Tazminatının Hesaplanması
Kasa tazminatı, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanabilir:
Kasa tazminatı = (İşçinin brüt ücreti) * (Kasa tazminatı oranı)
Örneğin, bir çalışanın brüt ücreti 5.000 TL ve kasa tazminatı oranı %5 ise, çalışanın kasa tazminatı miktarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
Kasa tazminatı = (5.000 TL) * (%5) = 250 TL
Kasa Tazminatı ile İlgili Sorunlar
Kasa tazminatı ile ilgili bazı sorunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Kasa tazminatı, işçinin iş sözleşmesinde açıkça belirtilmediği takdirde ödenmez.
- Kasa tazminatı, işverenin takdirine bağlı olarak ödendiği için, bazı işverenler kasa tazminatı ödemekten kaçınabilir.
- Kasa tazminatı, işçinin yaptığı işteki riski karşılamayabilir.
Kasa Tazminatı ile İlgili Danıştay Kararları
Danıştay, kasa tazminatı ile ilgili bazı kararlar vermiştir. Bu kararlarda, kasa tazminatının işçinin iş sözleşmesinde açıkça belirtilmesi gerektiği, kasa tazminatının işverenin takdirine bağlı olarak ödenmesinin mümkün olmadığı ve kasa tazminatının işçinin yaptığı işteki riski karşılaması gerektiği belirtilmiştir.
Sonuç
Kasa tazminatı, kasa sorumlusu çalışanın yaptığı işin riskini karşılamaktır. Kasa tazminatı, işverenler tarafından işçilerin motivasyonunu artırmak ve işyerinde nakit para ve/veya kıymetli evrakın güvenliğini sağlamak için ödenebilir.