Kendi İsteğiyle İşten Ayrılma Tazminatı
İş Kanunu’nda, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde ihbar tazminatı hakkı bulunmadığı belirtilmiştir. Buna göre, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde, ayrılmanın nedeni ne olursa olsun ihbar tazminatı talep etme hakkı yoktur.
İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi halinde, işçinin işyerinde çalışarak kazanabileceği ücret ve diğer haklarının tazmini amacıyla ödenen bir tazminattır. İş Kanunu’na göre, işveren, işçiyi işten çıkarırken, işçinin kıdem süresine göre belirlenen bir süre önceden bildirim yapmak zorundadır. Bu bildirim süresi, işçinin kıdemine göre aşağıdaki gibidir:
- 1 yıla kadar (dahil) kıdemi olan işçiler için 2 hafta
- 1 yıldan 5 yıla (dahil) kıdemi olan işçiler için 4 hafta
- 5 yıldan fazla kıdemi olan işçiler için 6 hafta
İşveren, bildirim süresine uymadan işçiyi işten çıkarsa, işçiye bildirim süresinin ücreti tutarında ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçi İhbar Tazminatı Alabilir mi?
İş Kanunu’na göre, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde ihbar tazminatı hakkı bulunmamaktadır. Bunun nedeni, işçinin bu durumda işverene herhangi bir zarar vermemiş olmasıdır. İşveren, işçinin işten ayrılması nedeniyle işyerinde çalışacak bir işçiyi bulmak ve onu yetiştirmek gibi bir yükümlülük altına girmemektedir.
Ancak, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde, bazı durumlarda ihbar tazminatı talep etme hakkı doğabilir. Bu durumlar şunlardır:
- İşçinin işvereni tarafından baskı veya tehdit altında bırakılması: İşveren, işçiyi işten ayrılmaya zorlamak amacıyla baskı veya tehdit uygularsa, işçi bu nedenle işten ayrılmış sayılır. Bu durumda işçi, ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir.
- İşçinin işvereni tarafından iş sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi: İşveren, işçinin iş sözleşmesini haksız olarak feshederse, işçi bu nedenle işten ayrılmış sayılır. Bu durumda işçi, ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir.
- İşçinin işverenin kusurundan kaynaklanan bir nedenle işten ayrılması: İşverenin işyerindeki koşulların iyileştirilmesi için gerekli önlemleri almamasından veya işçinin iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atan bir davranışta bulunmasından dolayı işçi işten ayrılırsa, bu nedenle ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir.
İşçinin Kendi İsteğiyle İşten Ayrılması Halinde İhbar Tazminatı Talep Etmesi
İşçi, kendi isteğiyle işten ayrılması halinde ihbar tazminatı talep etmek isterse, bunu işverene yazılı olarak bildirmelidir. Bu bildirimde, işçinin işten ayrılacağı tarih ve ihbar tazminatı talebinin gerekçesi belirtilmelidir.
İşveren, işçinin ihbar tazminatı talebini reddederse, işçi iş mahkemesine dava açabilir. Mahkeme, işçinin talebini haklı bulursa, işçiye ihbar tazminatı ödenmesine karar verir.
Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçinin İhbar Süresine Uyması
İşçi, kendi isteğiyle işten ayrılması halinde, işverene bildirim süresine uymak zorundadır. Bu süre, işçinin kıdemine göre yukarıda belirtilmiştir.
İşçi, bildirim süresine uymadan işten ayrılırsa, işverene bildirim süresinin ücreti tutarında tazminat ödemek zorundadır.
Sonuç
Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi, ihbar tazminatı talep etme hakkına sahip değildir. Ancak, bazı durumlarda, işçinin işvereni tarafından baskı veya tehdit altında bırakılması, işverenin iş sözleşmesini haksız olarak feshetmesi veya işverenin kusurundan kaynaklanan bir nedenle işten ayrılması halinde işçi, ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir.
İşçi, kendi isteğiyle işten ayrılması halinde ihbar tazminatı talep etmek isterse, bunu işverene yazılı olarak bildirmelidir. İşveren, işçinin ihbar tazminatı talebini reddederse, işçi iş mahkemesine dava açabilir. Mahkeme, işçinin talebini haklı bulursa, işçiye ihbar tazminatı ödenmesine karar verir.