Kıdem ve İhbar Tazminatı Nedir?
Kıdem ve ihbar tazminatı, iş hukukunda işçilerin iş akdinin feshi durumunda hak kazandıkları iki farklı tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için kendisine en son aldığı brüt ücretin 30’da biri tutarında ödenen bir tazminattır. İhbar tazminatı ise, işçi veya işverenin iş sözleşmesini fesih ederken karşı tarafa ihbarda bulunmaması halinde ödenen bir tazminattır.
Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için kendisine en son aldığı brüt ücretin 30’da biri tutarında ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin iş akdinin herhangi bir nedenle feshi durumunda ödenir. Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin işten ayrıldığı tarihteki son brüt ücreti esas alınır. Kıdem tazminatının tavanı, her yıl için değişmektedir. 2023 yılı için kıdem tazminatının tavanı 17.150,00 TL’dir.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için ödenir. Örneğin, bir işçi işyerinde 5 yıl çalışmışsa, kendisine 5 x 30/30 = 5 kıdem tazminatı ödenir. Kıdem tazminatı, her yıl için ödenecek miktarın tavan rakamı aşılmamak kaydıyla ödenir.
Kıdem tazminatı, işçinin işverene karşı olan bir borcudur. İşveren, işçinin kıdem tazminatı alacağını işçiye ödemelidir. İşveren kıdem tazminatı ödemezse, işçi, kıdem tazminatı alacağının tahsili için icra takibi başlatabilir.
Kıdem Tazminatı Alacak Haklarının Kaybı
Kıdem tazminatı alacak hakları, bazı durumlarda kaybedilebilir. Kıdem tazminatı alacak hakların kaybedilebileceği durumlar şunlardır:
- İşçinin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi
- İşçinin iş sözleşmesini işverenin fesih hakkını kötüye kullanması
- İşçinin iş sözleşmesini işverene karşı haklı bir nedenle fesih hakkı olmasına rağmen, bu hakkı kullanmadan iş sözleşmesini feshetmesi
- İşçinin iş sözleşmesini feshetmesinden önce işverene ihbarda bulunmaması
İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, işçi veya işverenin iş sözleşmesini fesih ederken karşı tarafa ihbarda bulunmaması halinde ödenen bir tazminattır. İhbar tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında ödenir.
İhbar tazminatı hesaplanmasında, işçinin işten ayrıldığı tarihteki son brüt ücreti esas alınır. İhbar tazminatının tavanı, her yıl için değişmektedir. 2023 yılı için ihbar tazminatının tavanı 17.150,00 TL’dir.
İşçiden İhbar Tazminatı Alınması
İşçiden ihbar tazminatı alınması, işverenin işçiyi işten çıkarırken işçiye ihbarda bulunması zorunluluğudur. İşveren, işçiye ihbarda bulunmadan işçiyi işten çıkarırsa, işçiye ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür.
İşverenin işçiye ihbarda bulunması için, işçinin iş sözleşmesinin feshinden en az 30 gün önce işçiye yazılı olarak ihbarda bulunması gerekir. İşveren, işçiye ihbarda bulunmak yerine, işçiye ihbar tazminatı ödemeyi de tercih edebilir.
İşverenden İhbar Tazminatı Alınması
İşverenden ihbar tazminatı alınması, işçinin iş sözleşmesini işverene karşı haklı bir nedenle feshetmesi durumunda mümkündür. İşçinin iş sözleşmesini işverene karşı haklı bir nedenle feshetmesi halinde, işçiye işveren tarafından ihbar tazminatı ödenmesi gerekir.
İşçinin iş sözleşmesini işverene karşı haklı bir nedenle feshetmesi için, işçinin işverenin ağır kusuruyla iş sözleşmesinin feshedilmesi, işverenin işçiyi iş sözleşmesinin esaslı unsurlarını ihlal etmesi, işverenin işçi