2023 Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye, iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işçinin işyerinde çalıştığı süreye bağlı olarak, ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatının amacı, iş sözleşmesinin sona ermesi nedeniyle işçinin uğrayacağı maddi ve manevi kayıpları telafi etmektir.
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işçinin işyerinde çalıştığı süreye bağlı olarak, her tam yıl için, 30 günlük ücreti tutarında ödenir. Kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin son 30 günlük ücreti esas alınır.
Kıdem tazminatının tavan tutarı, Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı, 1 Ocak-30 Haziran döneminde 19.982,83 TL, 1 Temmuz-31 Aralık döneminde ise 23.489,83 TL olarak belirlenmiştir.
Kıdem Tazminatının Ödenme Şartları
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işçiye aşağıdaki şartlardan birinin gerçekleşmesi halinde ödenir:
- İşçinin iş sözleşmesinin muvazzaf askerlik, doğum, evlat edinme veya analık gibi nedenlerle askıya alınması durumunda, askıya alma süresi sonunda iş sözleşmesinin devam etmesi halinde, işçiye bu süreler için kıdem tazminatı ödenir.
- İşçinin iş sözleşmesinin, işçinin ölümü veya işverenin iflası veya tasfiyesi gibi nedenlerle sona ermesi durumunda, işçiye kıdem tazminatı ödenir.
- İşçinin iş sözleşmesinin, işçinin kendi isteği ile veya işverenin geçerli bir nedene dayanmaksızın feshi durumunda, işçiye kıdem tazminatı ödenir.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü
Kıdem tazminatının hesaplanmasında kullanılan formül şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = (İşçinin son 30 günlük ücreti) x (İşçinin işyerinde çalıştığı süre)
Örneğin, bir işçinin son 30 günlük ücreti 5.000 TL ise ve işyerinde 5 yıl çalışmışsa, işçinin kıdem tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (5.000 TL) x (5 yıl)
= 25.000 TL
Kıdem Tazminatının Vergilendirilmesi
Kıdem tazminatı, gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu nedenle, kıdem tazminatı, işçinin yıllık gelirine dahil edilmez ve gelir vergisine tabi tutulmaz.
Kıdem Tazminatının Süresi
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 10 iş günü içinde ödenir. İşverenin bu süre içinde kıdem tazminatı ödememesi halinde, işçiye en çok 4 aylık ücret tutarında tazminat ödenir.
Kıdem Tazminatı Davaları
İşveren tarafından kıdem tazminatı ödenmemesi halinde, işçi, işverene karşı kıdem tazminatı davası açabilir. Kıdem tazminatı davası, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır.
Kıdem Tazminatı ve İşsizlik Sigortası
İşsizlik sigortası, işsiz kalan işçilerin geçimini sağlamaları amacıyla kurulan bir sosyal güvenlik sistemidir. İşsizlik sigortası kapsamında olan bir işçinin iş sözleşmesi sona ermesi halinde, işçiye işsizlik maaşı ödenir. İşsizlik maaşı, işçinin son 3 yıl içinde aldığı ücretin ortalaması üzerinden hesaplanır.
İşsizlik maaşı almakta olan bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için, kıdem tazminatının işsizlik sigortası ödeneğine mahsup edilmesi gerekir. Bu durumda, işçiye ödenecek kıdem tazminatı tutarı, işsizlik sigortası ödeneğinden az olamaz.
Kıdem Tazminatı ile İlgili Diğer Hususlar
- Kıdem tazminatı, işçinin işverene sağladığı hizmetlerin karşılığı olarak ödenen bir tazminattır. Bu nedenle, kıdem tazminatı, işçinin işverene vermiş olduğu borçların mahsub