Kıdem tazminatı brüt mü net mi?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmadan feshedilmesi veya işçinin iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her bir tam yıl için, brüt ücretin 30 günlük tutarıdır.
Kıdem tazminatının brüt mü yoksa net mi ödeneceği, İş Kanunu’nun 14. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Bu maddeye göre, kıdem tazminatı, işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatının net ücret üzerinden hesaplanması halinde, işçinin gelir vergisi ve damga vergisi gibi kesintiler yapması gerekir. Bu durum, işçinin alacağı tazminatın miktarını azaltacaktır.
Kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesi, işçinin alacağı tazminatın miktarını korumayı amaçlamaktadır. İşçinin gelir vergisi ve damga vergisi gibi kesintileri yapması, işçinin gelirini azaltacağı için, kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesi, işçinin korunması için daha uygun bir yöntemdir.
Kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesinin avantajları
Kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesinin işçi açısından bazı avantajları vardır. Bu avantajlar şu şekilde sıralanabilir:
- İşçinin alacağı tazminatın miktarı korunur.
- İşçi, gelir vergisi ve damga vergisi gibi kesintileri yapmak zorunda kalmaz.
- İşçinin alacağı tazminat, vergiye tabi değildir.
Kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesinin dezavantajları
Kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesinin işveren açısından bazı dezavantajları vardır. Bu dezavantajlar şu şekilde sıralanabilir:
- İşveren, işçinin gelir vergisi ve damga vergisi gibi kesintilerini yapmak zorunda kalır.
- İşveren, ödeyeceği kıdem tazminatı miktarı daha yüksek olur.
- İşverenin vergi matrahı artar.
Kıdem tazminatı hesaplaması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her bir tam yıl için, brüt ücretin 30 günlük tutarıdır. Kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin son aldığı brüt ücret esas alınır.
Kıdem tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = (Son brüt ücret * Çalışma süresi) / 30
Örneğin, bir işçinin son aldığı brüt ücret 10.000 TL ve işyerinde 5 yıl çalışmış olduğunu varsayalım. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (10.000 TL * 5) / 30
= 1666,67 TL
Kıdem tazminatı damga vergisi
Kıdem tazminatı, damga vergisine tabidir. Kıdem tazminatının damga vergisi oranı, binde 7,59’dur.
Kıdem tazminatının damga vergisi, işçinin alacağı tazminattan kesilir ve işveren tarafından beyan edilir.
Kıdem tazminatı nasıl ödenir?
Kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye ödenir. Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren 20 iş günü içinde ödenir.
Kıdem tazminatının ödenmemesi halinde, işçi, icra takibi başlatabilir.
Sonuç
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süre boyunca elde ettiği kazançların bir kısmını korumayı amaçlayan bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatının brüt olarak ödenmesi, işçinin alacağı tazminatın miktarını korumayı amaçlamaktadır.