Kıdem Tazminatı Hangi Ücretten Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, işyerinde en az bir yıl çalışan ve işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılan işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatının amacı, işçinin işten çıkarılması nedeniyle yaşadığı maddi ve manevi kayıplarını telafi etmektir.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her bir yıl için, brüt ücretin 30 günlük tutarıdır. 30 günlük ücret; normal ücret ve çalışanın aldığı diğer menfaatlerden oluşur.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan ücretler şunlardır:
- Normal ücret: İşçinin iş sözleşmesine göre aldığı ücrettir. İş sözleşmesinde ücretin net olarak belirtilmesi halinde, kıdem tazminatı hesaplanırken net ücret esas alınır. İş sözleşmesinde ücretin brüt olarak belirtilmesi halinde, kıdem tazminatı hesaplanırken brüt ücretten damga vergisi kesintisi yapılır.
- Diğer menfaatler: İşveren tarafından işçiye sağlanan ve parasal değeri olan menfaatlerdir. Bu menfaatlere örnek olarak, ikramiye, yemek yardımı, gıda ve erzak yardımı, yakacak yardımı, taşıt yardımı, konut yardımı, aile yardımı, çocuk yardımı vb. gösterilebilir.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında yıl kesirleri dikkate alınır. Örneğin, bir işçi 10 ay çalışmışsa, kıdem tazminatı hesaplanırken 0,8 yıl olarak dikkate alınır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin son aldığı brüt ücret esas alınır. İşçinin işten çıkarıldığı tarihten sonra ücretinde bir artış meydana gelmişse, bu artış kıdem tazminatı hesabına katılmaz.
Kıdem tazminatının üst sınırı 2023 yılı için 23.489,83 TL’dir. Yani, bir işçinin kıdem tazminatı tutarı bu rakamı geçemez.
Kıdem tazminatı, işçinin işten çıkarıldığı tarihte ödenir. İşveren tarafından kıdem tazminatının ödenmemesi halinde, işçi iş mahkemesinde dava açabilir.
Kıdem tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = Çalışılan süre * Brüt ücret * 30
Örneğin, bir işçi 5 yıl çalışmış ve son aldığı brüt ücreti 10.000 TL ise, kıdem tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 5 yıl * 10.000 TL * 30
= 1.500.000 TL
Kıdem tazminatı hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- İşçinin iş sözleşmesinde ücretin net olarak belirtilmesi halinde, kıdem tazminatı hesaplanırken net ücret esas alınır. İş sözleşmesinde ücretin brüt olarak belirtilmesi halinde, kıdem tazminatı hesaplanırken brüt ücretten damga vergisi kesintisi yapılır.
- Kıdem tazminatının hesaplanmasında yıl kesirleri dikkate alınır. Örneğin, bir işçi 10 ay çalışmışsa, kıdem tazminatı hesaplanırken 0,8 yıl olarak dikkate alınır.
- Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin son aldığı brüt ücret esas alınır. İşçinin işten çıkarıldığı tarihten sonra ücretinde bir artış meydana gelmişse, bu artış kıdem tazminatı hesabına katılmaz.
- Kıdem tazminatının üst sınırı 2023 yılı için 23.489,83 TL’dir. Yani, bir işçinin kıdem tazminatı tutarı bu rakamı geçemez.
- Kıdem tazminatı, işçinin işten çıkarıldığı tarihte ödenir. İşveren tarafından kıdem tazminatının ödenmemesi halinde, işçi iş mahkemesinde dava açabilir.
Kıdem tazminatı hesaplama konusunda tereddütleriniz varsa, bir muhasebeciden veya hukuki danışmandan yardım alabilirsiniz.