Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işverenin, iş sözleşmesinin sona ermesi halinde işçiye yasal olarak ödemekle yükümlü olduğu bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin iş yerindeki kıdem süresine ve son aldığı ücretine göre hesaplanır.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü
Kıdem tazminatı hesaplama formülü, İş Kanunu’nda şu şekilde belirtilmiştir:
Toplam kıdem tazminatı tutarı = (Brüt ücret x İşçinin çalıştığı yıl sayısı x 30) / 365
Bu formülde;
- Brüt ücret: İşçinin aldığı aylık ücretin vergi ve diğer kesintilerden önceki hali anlamına gelir.
- İşçinin çalıştığı yıl sayısı: İşçinin iş yerinde çalıştığı süreyi ifade eder.
- 30: Bir tam yıl için 30 gün olarak kabul edilir.
- 365: Bir takvim yılı için 365 gün olarak kabul edilir.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Örneği
Örneğin, brüt maaşı 10.000 TL olan ve 10 yıldır aynı iş yerinde çalışan bir işçinin alacağı kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır:
Toplam kıdem tazminatı tutarı = (10.000 TL x 10 yıl x 30) / 365
= 27.397,26 TL
Bu durumda, işçiye 27.397,26 TL kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.
Kıdem Tazminatı Hesaplamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kıdem tazminatı hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- İşçinin aldığı ücretin brüt olması gerekir. Net ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanamaz.
- İşçinin çalıştığı yıl sayısı kesin olarak bilinmelidir. Kıdem tazminatı hesaplamasında, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği tarih itibarıyla çalıştığı yıl sayısı esas alınır.
- Kıdem tazminatı hesaplamasında, bir tam yıl için 30 gün olarak kabul edilir. Kıdem tazminatı tutarının hesaplanmasında, işçinin iş yerinde çalıştığı süre, tam yıl olarak değil, gün olarak hesaplanır.
Kıdem Tazminatı Hesaplamada Dikkate Alınabilecek Diğer Ödemeler
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücretine ek olarak, süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de dikkate alınabilir. Örneğin, işçiye düzenli olarak verilen yemek yardımı, yol yardımı, giyim yardımı gibi ödemeler kıdem tazminatı hesabına dahil edilebilir.
Kıdem Tazminatı Hesaplamanın Vergisel Boyutu
Kıdem tazminatı, işçiye ödenen bir ücret niteliğinde olduğundan, vergiye tabidir. Kıdem tazminatının vergilendirilmesi, İş Kanunu’nun 32. maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre, kıdem tazminatı, damga vergisi ve gelir vergisi olmak üzere iki vergiden sorumludur.
Damga Vergisi
Kıdem tazminatının tamamı damga vergisine tabidir. Damga vergisi oranı, 2023 yılı için %0,759’dur.
Gelir Vergisi
Kıdem tazminatının, işçinin brüt ücretinin tavan tutarını aşan kısmı gelir vergisine tabidir. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavan tutarı, 23.489,83 TL’dir.
Kıdem tazminatının tavan tutarını aşmayan kısmı gelir vergisinden istisnadır.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Araçları
Kıdem tazminatı hesaplaması için internette ve mobil uygulamalarda çeşitli araçlar mevcuttur. Bu araçlar, kıdem tazminatı hesaplama formülüne göre hesaplama yaparak, işçiye alacağı kıdem tazminatı tutarını hızlı ve kolay bir şekilde hesaplama imkanı sunmaktadır.
Kıdem Tazminatı Hesaplamanın Önemi
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerindeki kıdem süresine ve son aldığı ücretine göre hesaplanan bir tazminat türüdür. İşçi iş yerinden ayrıldığında, kıdem tazminatı hakkı