Kıdem tazminatı kaç günde ödenir?
Kıdem tazminatı, iş akdinin işçinin isteği veya işverenin haklı nedenle feshinden dolayı sona ermesi halinde, işçiye en az 2 yıllık hizmet süresini tamamlaması koşuluyla, işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında ödenen bir tazminat türüdür.
Kıdem tazminatının ödenme süresi, iş akdinin feshinin gerçekleştiği tarihten itibaren başlar. İş akdi işçinin isteğiyle feshedilmişse, kıdem tazminatı fesih tarihinden itibaren 10 iş günü içinde ödenmelidir. İş akdinin işverenin haklı nedenle feshedilmişse, kıdem tazminatı fesih tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde ödenmelidir.
Ancak, işverenin kıdem tazminatını bu sürelerde ödememesi halinde, işçinin iş akdine devam eden işçiler için 1 günlük, işten ayrılan işçiler için ise 2 günlük ücreti tutarında tazminat ödemesi gerekir. Bu tazminat, kıdem tazminatının geç ödendiği süre için işverene bir yaptırım olarak uygulanmaktadır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan unsurlar
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında hesaplanır. İşçinin ücreti, iş sözleşmesinde kararlaştırılan ücrettir. Ücret kararlaştırılmamışsa, işçinin fesih tarihindeki 1 günlük ücreti, son 30 günlük ücretinin ortalaması alınarak hesaplanır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan diğer unsurlar şunlardır:
- İşçinin işyerinde çalıştığı sürenin tam yıl olarak hesaplanması
- Ücretin, iş sözleşmesinde kararlaştırılan ücret olması veya fesih tarihindeki 1 günlük ücretin son 30 günlük ücretin ortalaması alınarak hesaplanması
- İşçinin fesih tarihindeki kıdem süresinin tam yıl olarak hesaplanması
Kıdem tazminatının ödenmemesi halinde yapılacak işlemler
İşverenin kıdem tazminatı ödememesi halinde, işçinin öncelikle işverene yazılı olarak ihtar göndermesi gerekir. Bu ihtar, fesih tarihinden itibaren 10 iş günü içinde gönderilmelidir. İşverenin ihtara rağmen kıdem tazminatını ödememesi halinde, işçi iş mahkemesinde dava açabilir.
İş mahkemesinde açılacak davada, işçinin kıdem tazminatı talebinin kabulü halinde, işverene kıdem tazminatı ve faizi ile birlikte tazminat ödemesi hükmedilir. İş mahkemesi, kıdem tazminatının miktarını işçinin fesih tarihindeki kıdem süresini ve ücretini dikkate alarak belirler.
Kıdem tazminatının ödenmesinde uygulanabilecek istisnalar
Kıdem tazminatı ödenmesi gereken bazı durumlarda, istisnalar uygulanabilir. Bu istisnalar şunlardır:
- İşçinin ölümü halinde: İşçinin ölümü halinde, kıdem tazminatı işçinin mirasçılarına ödenir.
- İşçinin işyerinde haklı nedenle fesih yapması halinde: İşçinin işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle fesih yapması halinde, kıdem tazminatı ödenmez.
- İşçinin işyerinde bir yıldan az çalışması halinde: İşçinin işyerinde bir yıldan az çalışması halinde, kıdem tazminatı ödenmez.
- İşçinin işyerinde askerlik görevi nedeniyle çalışmasının sona ermesi halinde: İşçinin işyerinde askerlik görevi nedeniyle çalışmasının sona ermesi halinde, kıdem tazminatı ödenmez.
Kıdem tazminatının ödenmemesinin hukuki sonuçları
İşverenin kıdem tazminatı ödememesi halinde, işçinin uğradığı zararı tazmin etmesi gerekir. Bu tazminatın miktarı, işçinin kıdem tazminatı miktarını ve işverenin kusuru oranını dikkate alınarak belirlenir.
İşverenin kıdem tazminatı ödememesi halinde, işçinin uğradığı zararın tazmin edilmesi için iş mahkemesinde dava açması gerekir. İş mahkemesinde açılacak davada, işçinin kıdem tazminatı miktarını ve işverenin kusuru oranını kanıtlaması gerekir.
İş mahkemesi, işçinin kıdem tazminatı miktarını ve işverenin kusuru oranını dikkate alarak, işçinin uğradığı zararın tazmini için işverene bir miktar tazminat ödemesi hükmedilir.