Kıdem tazminatı kaç yılda alınır?
Kıdem tazminatı, iş kanununda yer alan ve işçinin iş yerinde belirli bir süre çalışmış olması nedeniyle hak kazandığı bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde en az bir yıl çalışmış olması ve iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi veya işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi halinde ödenir.
Kıdem tazminatının hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için kendisine en son verilen 30 günlük brüt ücreti tutarında hesaplanır. Ancak, kıdem tazminatının hesaplanmasında bir üst sınır da bulunmaktadır. Bu üst sınır, her yıl için asgari ücretin brüt tutarının 30 katıdır.
Örneğin, bir işçi 2023 yılında iş yerinde 5 yıl çalışmış ve en son aldığı brüt ücret 10.000 TL ise, kıdem tazminatı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
5 yıl x 10.000 TL = 50.000 TL
Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı tutarı 50.000 TL’yi geçemez ve 50.000 TL olarak ödenecektir.
Kıdem tazminatının zamanaşımı süresi
Kıdem tazminatı alacakları için zamanaşımı süresi, 25 Ekim 2017 tarihinden önce sonlanan iş sözleşmeleri için 10 yıl, 25 Ekim 2017 tarihinden sonra sonlanan iş sözleşmeleri için ise 5 yıldır.
Bu nedenle, kıdem tazminatı alacağı olan bir işçi, bu alacağı 10 yıl veya 5 yıl içinde talep etmek zorundadır. Aksi takdirde, bu alacak zamanaşımına uğrayacaktır.
Kıdem tazminatı alacaklar için istisnalar
Kıdem tazminatı alacaklar için bazı istisnalar da bulunmaktadır. Bu istisnalar şu şekildedir:
- İşçinin kendi isteği ile işten ayrılması halinde kıdem tazminatı ödenmez.
- İşçinin işverene kasıtlı olarak zarar vermesi halinde kıdem tazminatı ödenmez.
- İşçinin iş sözleşmesini feshetme hakkının bulunmadığı hallerde kıdem tazminatı ödenmez.
Kıdem tazminatı nasıl alınır?
Kıdem tazminatı almak isteyen bir işçi, öncelikle işverene başvurmalıdır. İşveren, işçinin talebini 30 gün içinde yerine getirmek zorundadır. İşverenin talebi yerine getirmemesi halinde işçi, kıdem tazminatı için icra takibi başlatabilir.
Kıdem tazminatı için icra takibi başlatmak için işçinin, işverene bir ihtarname göndermesi gerekmektedir. Bu ihtarnamede, işçinin kıdem tazminatı talebine yer verilmelidir. İşveren, bu ihtarnameyi tebliğ aldıktan sonra 30 gün içinde işçiye kıdem tazminatını ödemek zorundadır.
İşverenin, işçiye kıdem tazminatını ödememesi halinde işçi, icra takibi başlatabilir. İcra takibi için işçinin, işçilik alacaklarına ilişkin icra takibi başlatma dilekçesi ile birlikte icra dairesine başvurması gerekmektedir.
Kıdem tazminatı ile ilgili davalar
Kıdem tazminatı alacağı için işçinin işverene başvurması veya icra takibi başlatması sonrasında, işveren kıdem tazminatı ödemeyi reddederse, işçi bu konuda dava açabilir.
Kıdem tazminatı davaları, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği yerdeki iş mahkemesinde açılır. Davada, işçinin kıdem tazminatı alacağı, ihtarname tarihi, icra takibi tarihi gibi hususlar araştırılır. Mahkeme, bu hususları değerlendirerek işçinin kıdem tazminatı alacağına karar verir.
Kıdem tazminatı davaları, işçinin kıdem tazminatı alacağına karar vermesi halinde, işçinin kıdem tazminatını alabilmesi için gereklidir.
**Sonuç olarak, kıdem tazminatı, iş kanununda yer alan ve işçinin iş yerinde belirli bir süre çalışmış olması nedeniyle hak kazandığı bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi veya işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi halinde ödenir. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için kendisine en son verilen 30 günlük brüt ücreti tutarında hesaplanır.