Kıdem Tazminatı Karşılığı Muhasebe Kaydı
Kıdem tazminatı, bir iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi veya iş sözleşmesinin sona ermesi halinde işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin hizmet süresine ve brüt ücretine göre hesaplanır.
İşverenler, işçilerine ödeyecekleri kıdem tazminatlarının tutarını tahmin ederek, bu tutarın bir kısmını karşılık olarak ayırabilirler. Bu karşılıklar, muhasebede karşılık giderleri olarak kaydedilir.
Kıdem tazminatı karşılığı muhasebe kaydı, aşağıdaki adımları içerir:
- Kıdem tazminatı karşılığı ayrılması:
Kıdem tazminatı karşılığı ayrılırken, aşağıdaki muhasebe kaydı yapılır:
654 Karşılık Giderleri
372 Kıdem Tazminatı Karşılığı
Bu muhasebe kaydı ile, kıdem tazminatı karşılığı gider olarak kaydedilir ve kıdem tazminatı karşılığı hesabı alacaklandırılır.
- Kıdem tazminatı ödenmesi:
İşçiye kıdem tazminatı ödenmesi durumunda, aşağıdaki muhasebe kaydı yapılır:
770 Genel Yönetim Giderleri
372 Kıdem Tazminatı Karşılığı
Bu muhasebe kaydı ile, kıdem tazminatı gider olarak kaydedilir ve kıdem tazminatı karşılığı hesabı borçlandırılır.
- Kıdem tazminatı karşılığının iptal edilmesi:
İşçi, kıdem tazminatı hak etmeden işten ayrılırsa, kıdem tazminatı karşılığı iptal edilir. Bu durumda, aşağıdaki muhasebe kaydı yapılır:
644 Konusu Kalmayan Karşılıklar
372 Kıdem Tazminatı Karşılığı
Bu muhasebe kaydı ile, kıdem tazminatı karşılığı gelir olarak kaydedilir ve kıdem tazminatı karşılığı hesabı borçlandırılır.
Kıdem tazminatı karşılığı muhasebe kaydı, aşağıdaki hususlara dikkat edilerek yapılmalıdır:
- Kıdem tazminatı karşılığı ayrılırken, işçinin hizmet süresi ve brüt ücreti dikkate alınmalıdır.
- Kıdem tazminatı ödenirken, işçiye ödenen tutarın tamamı kıdem tazminatı karşılığı olarak kaydedilmelidir.
- İşçi, kıdem tazminatı hak etmeden işten ayrılırsa, kıdem tazminatı karşılığı iptal edilmelidir.
Kıdem tazminatı karşılığı muhasebe kaydının vergisel boyutu:
Kıdem tazminatı karşılığı, İş Kanunu’na göre ödenmesi gereken bir tazminat niteliğindedir. Ancak, kıdem tazminatı karşılığı, Vergi Usul Kanunu’na göre kanunen kabul edilmeyen bir giderdir. Bu nedenle, kıdem tazminatı karşılığı ayrılması durumunda, bu tutar KKEG olarak dikkate alınır.
KKEG’ler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınabilmektedir. Ancak, kıdem tazminatı karşılığı, sadece kıdem tazminatı ödenen dönemde indirim olarak dikkate alınabilir.
Örneğin, bir işletme 2023 yılı için 100.000 TL kıdem tazminatı karşılığı ayırmıştır. Bu işletme, 2023 yılında işçisine 50.000 TL kıdem tazminatı ödemiştir. Bu durumda, işletme 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde 50.000 TL kıdem tazminatı karşılığı tutarını indirim olarak dikkate alabilir.
İşçi, kıdem tazminatı hak etmeden işten ayrılırsa, kıdem tazminatı karşılığı iptal edilir. Bu durumda, iptal edilen kıdem tazminatı karşılığı tutarının tamamı, gelir olarak dikkate alınır.
Örneğin, bir işletme 2023 yılı için 100.000 TL kıdem tazminatı karşılığı ayırmıştır. Bu işletmenin işçisi, 2023 yılı içerisinde kıdem tazminatı hak etmeden işten ayrılmıştır. Bu durumda, işletme 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde 100.000 TL kıdem tazminatı karşılığı tutarını gelir olarak dikkate alabilir.