Kıdem Tazminatı Kimler Alabilir?
Kıdem tazminatı, iş hukukunda işçinin işveren tarafından iş akdinin feshi durumunda, işçinin işyerinde geçirdiği her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde geçirdiği süreye ve ücretine göre hesaplanmaktadır.
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için, işçinin İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmesi ve aynı işverenin işyerinde en az 1 yıl süre ile çalışması gerekmektedir.
İş Kanunu Kapsamında İşçi Olarak Kabul Edilme
İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmek için, işçinin işverene bağımlı olarak çalışması ve işverenin emir ve talimatlarına uymak zorunda olması gerekmektedir. İşçi, iş sözleşmesi ile işverene bağlı olarak çalışmakta ve işverenin emir ve talimatlarına uymakla yükümlüdür.
İşyerinde En Az 1 Yıl Süre ile Çalışma
Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için, işçinin aynı işverenin işyerinde en az 1 yıl süre ile çalışması gerekmektedir. İşçi, işyerinde 1 yıldan az bir süre çalışmış ise kıdem tazminatı alabilmesi mümkün değildir.
Kıdem Tazminatı Alma Şartları
Kıdem tazminatı alma şartları, İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, kıdem tazminatına hak kazanabilmek için aşağıdaki şartlar aranır:
- İşçinin işverene bağımlı olarak çalışması ve işverenin emir ve talimatlarına uymak zorunda olması
- İşçinin iş sözleşmesi ile işverene bağlı olarak çalışması
- İşçinin aynı işverenin işyerinde en az 1 yıl süre ile çalışması
Kıdem Tazminatı Alamayanlar
Kıdem tazminatı alma şartlarına uymayan işçiler, kıdem tazminatı alamazlar. Kıdem tazminatı alamayan işçiler şunlardır:
- İş Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilenler hariç olmak üzere, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 2. maddesinde belirtilen işyerlerinde çalışanlar
- İş Kanunu’nun 14. maddesinde belirtilen hizmet akdinin sona ermesi hallerinden birini gerçekleştirmeyenler
- İş Kanunu’nun 25. maddesinde belirtilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri nedeniyle iş akdi feshedilenler
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde geçirdiği süreye ve ücretine göre hesaplanmaktadır. Kıdem tazminatı, her geçen tam yıl için işçinin son 30 günlük ücreti tutarında ödenir.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin son 30 günlük ücreti esas alınır. İşçinin ücreti, asgari ücretin altında ise, asgari ücret esas alınır.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde geçirdiği süreye göre hesaplanmaktadır. İşçi, işyerinde 1 yıldan az çalışmış ise, kıdem tazminatı ödenmez. İşçi, işyerinde 1 yıldan fazla çalışmış ise, her geçen tam yıl için kıdem tazminatı ödenir.
Kıdem Tazminatı Ödeme Süresi
Kıdem tazminatı, iş akdinin sona ermesinden itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenmesi gerekmektedir. İşveren, kıdem tazminatı ödeme süresini aşması halinde, işçiye her geçen gün için en az 20 gün tutarında gecikme tazminatı ödemek zorundadır.
Kıdem Tazminatının İşçiye Ödenmesi
Kıdem tazminatı, işçiye nakden ödenir. İşveren, kıdem tazminatını nakden ödeyemediği takdirde, işçinin talebi üzerine, kıdem tazminatının teminat altına alınması için gerekli önlemleri almak zorundadır.
Kıdem Tazminatının Mirasçılarına Ödenmesi
İşçi, iş akdinin sona ermesinden sonra vefat ederse, kıdem tazminatı işçinin mirasçılarına ödenir. İşçinin mirasçıları, kıdem tazminatını almak için işverene başvurabilirler.
Kıdem Tazminatının İşçiye Ödenmemesi Halinde Yapılacak İşlemler
İşveren, kıdem tazminatı ödememesi halinde, işçi, iş mahkemesinde