Kıdem Tazminatı Şartları
Kıdem tazminatı, bir işçinin işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz çalışması halinde, iş sözleşmesinin feshi halinde işveren tarafından işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin kıdemini, yani işyerindeki hizmet süresini ifade eder.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde kazandığı deneyim ve birikiminin karşılığı olarak ödenir. Bu nedenle, kıdem tazminatı, işçinin işyerinden ayrılması halinde, onun yeni bir iş bulma sürecindeki maddi kayıplarını telafi etmeye yardımcı olur.
Kıdem Tazminatı Alma Şartları
Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçi, İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmelidir.
- İşçi, aynı işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz çalışmış olmalıdır.
- İş sözleşmesi, işveren tarafından haklı veya geçerli bir nedene dayanmadan feshedilmiş olmalıdır.
İşçiye Kıdem Tazminatı Ödenmesi Gereken Haller
İş sözleşmesinin işveren tarafından feshi halinde, işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gereken haller şunlardır:
- İş sözleşmesi, işçinin işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz çalışması halinde, işveren tarafından haklı bir nedene dayanmadan feshedilmişse.
- İş sözleşmesi, işçinin işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz çalışması halinde, işveren tarafından geçerli bir nedene dayanmadan feshedilmişse.
İşçiye Kıdem Tazminatı Ödenmemesi Gereken Haller
İş sözleşmesinin işveren tarafından feshi halinde, işçiye kıdem tazminatı ödenmemesi gereken haller şunlardır:
- İş sözleşmesi, işçinin işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz çalışmamışsa.
- İş sözleşmesi, işçinin kendi isteğiyle feshettiği takdirde.
- İş sözleşmesi, işçinin emekliliği nedeniyle feshedilmişse.
- İş sözleşmesi, işçinin ölümünden dolayı feshedilmişse.
Kıdem Tazminatı Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır. Örneğin, asgari ücretle 10 yıldan beri çalışan bir kimsenin iş akdine 01.03.2023 tarihinde haksız bir şekilde son verildiğini varsayalım. İş akdinin feshi tarihinde asgari ücret net olarak 8.506,80 TL, brüt olarak 10.008 TL’dir. Bu durumda işçiye ödenmesi gereken kıdem tazminatı tutarı 10.008 TL/gün x 30 gün/ay x 10 yıl = 300.240 TL olacaktır.
Kıdem Tazminatı Ödenmesi
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenmelidir. İşveren, bu süre içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçiye en çok 2 aylık ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
Kıdem Tazminatı Davası
İşveren, kıdem tazminatı ödemezse, işçi bu konuda dava açabilir. Kıdem tazminatı davaları, iş mahkemelerinde görülür. Dava sonucunda, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığına karar verilirse, işveren işçiye kıdem tazminatı ile birlikte en çok 2 aylık ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
Kıdem Tazminatı ile İlgili Diğer Hususlar
- Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin feshinden itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenmelidir. İşveren, bu süre içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçiye en çok 2 aylık ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
- Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde kazandığı deneyim ve birikiminin karşılığı olarak ödenir. Bu nedenle, kıdem tazminatı, işçinin işyerinden ayrılması halinde, onun yeni bir iş bulma sürecindeki maddi kayıplarını telafi etmeye yardımcı olur.
- Kıdem tazminatı, işçiye ödenmesi gereken bir hak olup, işçinin bu hakkı mahkeme yoluyla talep etmesi mümkündür.