Kıdem Tazminatı Tahakkuku Muhasebe Kaydı
Kıdem tazminatı, işçinin işverenin yanında çalıştığı süreye bağlı olarak, iş sözleşmesinin feshi halinde işçiye ödenen bir tazminattır. İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, işverenin işçiyi işten çıkarması halinde işçiye kıdem tazminatı ödemesi zorunludur. İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde ise kıdem tazminatı ödemesi zorunlu değildir. Ancak, işçinin haklı nedenle işten ayrılması halinde kıdem tazminatı ödemesi zorunludur.
Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Hesaplama yapılırken işçinin işe giriş tarihi, işe son verme tarihi ve brüt ücreti dikkate alınır. Kıdem tazminatının en yüksek tutarı, işçinin brüt ücretinin 30 katına kadardır.
Kıdem tazminatı, işçinin işverene olan bir alacağıdır. Bu nedenle, kıdem tazminatının tahakkuku muhasebe kayıtlarında gider olarak kaydedilir.
Kıdem Tazminatı Karşılığı
İşveren, kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğünün doğabilmesi için, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için, işçinin brüt ücreti üzerinden kıdem tazminatı karşılığı ayırmalıdır. Kıdem tazminatı karşılığı, işçinin kıdem tazminatı alacağı için bir nevi birikimdir.
Kıdem tazminatı karşılığı, gelir tablosunda “654-Karşılık Giderleri” hesabında, bilançoda ise “372/472-Kıdem Tazminatı Karşılığı” hesabında izlenir.
Kıdem Tazminatı Tahakkuku Muhasebe Kaydı
Kıdem tazminatı tahakkuku, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için, işçinin brüt ücreti üzerinden yapılan hesaplama ile belirlenir. Bu hesaplama sonucunda bulunan tutar, “654-Karşılık Giderleri” hesabının borcuna, “372/472-Kıdem Tazminatı Karşılığı” hesabının alacağına kaydedilir.
Örneğin, bir işçinin işe giriş tarihi 1 Ocak 2023, işe son verme tarihi ise 31 Aralık 2023 olsun. İşçinin brüt ücreti ise 10.000 TL olsun. Bu durumda, işçiye ödenecek kıdem tazminatı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (İşçinin brüt ücreti * İşçinin kıdem süresi) / 30
Kıdem tazminatı = (10.000 TL * 1) / 30
Kıdem tazminatı = 333,33 TL
Bu durumda, işçinin 2023 yılı için kıdem tazminatı karşılığı aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilir:
Dr. 654-Karşılık Giderleri 333,33 TL
Cr. 372-Kıdem Tazminatı Karşılığı 333,33 TL
Kıdem Tazminatı Ödemesi Muhasebe Kaydı
İşçiye kıdem tazminatı ödenmesi durumunda, ödenen tutar “770-Genel Yönetim Gideri” hesabının borcuna, “102-Banka Hesapları” veya “106-Kasa” hesabının alacağına kaydedilir.
Örneğin, işçiye yukarıdaki örnekte hesapladığımız 333,33 TL kıdem tazminatı ödenmiş olsun. Bu durumda, muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılır:
Dr. 770-Genel Yönetim Gideri 333,33 TL
Cr. 102-Banka Hesapları 333,33 TL
Kıdem Tazminatı Karşılığının İptali
İşçi, işyerinde çalıştığı süre boyunca kıdem tazminatı karşılığı ayrılır. Ancak, işçinin işyerinde çalıştığı sürenin sonunda kıdem tazminatı ödemesine gerek kalmaması durumunda, ayrılan kıdem tazminatı karşılığının tamamı “644-Konusu Kalmayan Karşılıklar” hesabına gelir olarak kaydedilir.
Örneğin, bir işçinin işe giriş tarihi 1 Ocak 2023, işe son verme tarihi ise 31