Kıdem tazminatı tavanı nedir?
Kıdem tazminatı tavanı, İş Kanunu’nun 14. maddesinde yer alan hüküm uyarınca, işçilere ödenecek kıdem tazminatının yıllık miktarının en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememesini ifade eder.
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi veya iş sözleşmesinin sona ermesi halinde işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında hesaplanmaktadır.
Kıdem tazminatı tavanı, kıdem tazminatının hesaplanmasında kullanılan brüt ücretin üst sınırını belirlemektedir. Bu sayede, çok yüksek ücretler alan işçilerin dahi alabilecekleri kıdem tazminatı miktarı belli bir sınıra çekilmektedir.
Kıdem tazminatı tavanı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı tavanı, her yıl 1 Temmuz tarihinde en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesine göre yeniden belirlenmektedir.
2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı, 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 23.489,83 TL olarak belirlenmiştir.
Kıdem tazminatı tavanı, brüt ücretin üst sınırını belirlediği için, işçinin kıdem tazminatı hesaplanırken, aylık brüt ücreti, kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılır.
Örneğin, bir işçinin brüt ücreti 30.000 TL ise, bu işçinin kıdem tazminatı, 23.489,83 TL ile sınırlandırılır. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı, 23.489,83 TL x 30 = 704.694,90 TL olarak hesaplanacaktır.
Kıdem tazminatı tavanı işçileri nasıl etkiler?
Kıdem tazminatı tavanı, işçileri iki şekilde etkilemektedir.
- Kıdem tazminatı miktarını sınırlandırmaktadır. Yüksek ücretler alan işçiler, kıdem tazminatı tavanı nedeniyle, alabilecekleri kıdem tazminatı miktarında bir sınırlama ile karşı karşıya kalmaktadır.
- İşverenler üzerindeki maliyetleri azaltmaktadır. Yüksek ücretler alan işçiler için ödenecek kıdem tazminatı miktarı, kıdem tazminatı tavanı nedeniyle sınırlandırıldığı için, işverenler üzerindeki maliyetler de azalmaktadır.
Kıdem tazminatı tavanı kaldırılmalı mı?
Kıdem tazminatı tavanı, işçilerin kıdem tazminatı alacakları miktarını sınırladığı için, bazı kesimler tarafından kaldırılması gerektiği savunulmaktadır. Bu görüşe göre, kıdem tazminatı tavanı, işverenler üzerindeki maliyetleri azalttığı için, işçilerin haklarını kısıtlamaktadır.
Öte yandan, kıdem tazminatı tavanı, yüksek ücretler alan işçilerin alabilecekleri kıdem tazminatı miktarını sınırlayarak, iş piyasasını dengelemekte ve eşitsizliği azaltmaktadır. Bu nedenle, kıdem tazminatı tavanı, bazı kesimler tarafından korunması gerektiği savunulmaktadır.
Sonuç olarak, kıdem tazminatı tavanı, işçilerin kıdem tazminatı alacakları miktarını sınırlayan bir uygulamadır. Bu uygulama, işçileri ve işverenleri farklı şekillerde etkilemektedir. Kıdem tazminatı tavanı kaldırılmalı mı sorusunun cevabı, bu uygulamanın işçiler ve işverenler üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesine bağlı olarak verilmelidir.