Kıdem Tazminatı Zamanaşımı
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona ermesi ile birlikte işçiye ödenmesi gereken bir haktır. İş Kanunu’nun 147. maddesinde düzenlenen kıdem tazminatı, işçinin kıdemine, ücretine ve çalıştığı süreye göre hesaplanır.
Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin feshi ile birlikte muaccel olur. Yani, işçinin kıdem tazminatı talebini, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren talep etme hakkı doğar.
Ancak, kıdem tazminatı talebinin zamanaşımına uğramaması için, bu talebin belirli bir süre içinde mahkemeye veya arabulucuya başvurulması gerekir. Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi, 12/10/2017 tarihinde yürürlüğe giren 696 sayılı KHK ile 10 yıldan 5 yıla düşürülmüştür.
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresinin başlangıcı
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren işlemeye başlar. İş sözleşmesinin sona erdiği tarih, işçinin işyerinden ayrıldığı tarihtir.
Ancak, işçinin işyerinden ayrıldığı tarihte kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığının kesin olarak bilinemediği durumlarda, kıdem tazminatı zamanaşımı süresinin başlangıcı, işçinin kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığının kesin olarak anlaşıldığı tarih olarak kabul edilir.
Örneğin, işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmiş ve kıdem tazminatına hak kazanmıştır. Ancak, işçi, iş sözleşmesini feshederken kıdem tazminatını talep etmemiş ve işveren de kıdem tazminatı ödememiştir. Bu durumda, kıdem tazminatı zamanaşımı süresi, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığının kesin olarak anlaşıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar.
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresinin kesilmesi
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi, işçi veya işveren tarafından yapılan bazı işlemler nedeniyle kesilebilir. Kıdem tazminatı zamanaşımı süresini kesen işlemler şunlardır:
- İşçi veya işveren tarafından zamanaşımı süresini kesen bir dava açılması: İşçi veya işveren tarafından kıdem tazminatı talebiyle dava açılması, kıdem tazminatı zamanaşımı süresini keser. Bu durumda, dava açıldığı tarihten itibaren yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar.
- İşçi veya işveren tarafından zamanaşımı süresini kesen bir icra takibi yapılması: İşçi veya işveren tarafından kıdem tazminatı alacağının tahsili için icra takibi başlatılması, kıdem tazminatı zamanaşımı süresini keser. Bu durumda, icra takibinin başlatıldığı tarihten itibaren yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar.
- İşçi veya işveren tarafından zamanaşımı süresini kesen bir sulh veya ibra sözleşmesi yapılması: İşçi ve işveren arasında kıdem tazminatı alacağının ödenmesi için sulh veya ibra sözleşmesi yapılması, kıdem tazminatı zamanaşımı süresini keser. Bu durumda, sulh veya ibra sözleşmesinin yapıldığı tarihten itibaren yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar.
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresinin durması
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi, bazı durumlarda durabilir. Kıdem tazminatı zamanaşımı süresini durduran durumlar şunlardır:
- İşçinin işyerinde devamlı olarak çalışmış olması: İşçi, işyerinde devamlı olarak çalışıyorsa, kıdem tazminatı zamanaşımı süresi işlemez. Bu durumda, işçinin işyerinde çalışmaya devam ettiği süre boyunca kıdem tazminatı zamanaşımı süresi işlemez.
- İşverenin işçinin kıdem tazminatı alacağını ödemesine engel olması: İşveren, işçinin kıdem tazminatı alacağını ödemesine engel oluyorsa, kıdem tazminatı zamanaşımı süresi işlemez. Bu durumda, işverenin işçinin kıdem tazminatı alacağını ödemesine engel olduğu süre boyunca kıdem tazminatı zamanaşımı süresi işlemez.
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresinin etkisi
Kıdem tazminatı zamanaşımı süresinin dolması, işçinin kıdem tazminatı talebini ileri sürme hakkını ortadan kaldırır. Kıdem tazminatı zamanaşımı süresi dolmuş bir kıdem tazminatı talebi, mahkeme tarafından reddedilir.
**Kıdem tazminatı zamanaş