Kıdem ve İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem ve ihbar tazminatı, iş sözleşmesinin işçinin aleyhine feshi halinde işçiye ödenmesi gereken maddi haklar olarak tanımlanabilir. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre belirlenirken, ihbar tazminatı ise işçinin işverene önceden bildirmeden işten ayrılması halinde ödenir.
Kıdem Tazminatı Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin son aldığı brüt ücret esas alınır. İkramiyeler ve primler ise, eğer ücrete endeksli ise, son ücret üzerinden günlük hesaplanır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin işyerinde çalıştığı süre tam yıl değilse, sürenin gün sayısına göre bir oranlama yapılır. Örneğin, bir işçi 10 ay 20 gün çalışmışsa, kıdem tazminatı 10 tam yıl + (20 gün / 30 gün) = 10.67 yıl üzerinden hesaplanır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücreti, sigorta primi, sendika aidatı, vergi gibi kesintiler öncesindeki ücrettir. Bu nedenle, işçinin net ücreti dikkate alınmaz.
2023 yılı için kıdem tazminatı tavan tutarı 23.489,83 TL’dir. Bir işçinin kıdem tazminatı tutarı, brüt ücretinin tavan tutara bölünmesi ile hesaplanır. Örneğin, bir işçinin brüt ücreti 10.000 TL ise, kıdem tazminatı tutarı 10.000 / 23.489,83 = 0,42826’dır. Bu oran, tavan tutara yuvarlandığında kıdem tazminatı tutarı 9.999,99 TL olur.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü
Kıdem tazminatı hesaplama formülü aşağıdaki gibidir:
Kıdem tazminatı tutarı = Brüt ücret * Çalışılan süre (tam yıl)
Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması
Bir işçinin brüt ücreti 10.000 TL ve işyerinde çalıştığı süre 5 yıldır. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
Kıdem tazminatı tutarı = 10.000 TL * 5 yıl = 50.000 TL
İhbar Tazminatı Hesaplanması
İhbar tazminatı, işçinin işverene önceden bildirmeden işten ayrılması halinde ödenir. İhbar tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücreti ve işyerinde çalıştığı süre dikkate alınır.
İhbar tazminatı hesaplanırken, işçinin çalıştığı süreye göre aşağıdaki süreler esas alınır:
- 1 yıldan az ise 2 hafta
- 1 yıldan 3 yıla kadar ise 4 hafta
- 3 yıldan 5 yıla kadar ise 6 hafta
- 5 yıldan fazla ise 8 hafta
Örneğin, bir işçi 2 yıl çalışmışsa, ihbar tazminatı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
İhbar tazminatı tutarı = Brüt ücret * 4 hafta
Örnek İhbar Tazminatı Hesaplaması
Bir işçinin brüt ücreti 10.000 TL ve işyerinde çalıştığı süre 2 yıldır. Bu durumda, işçinin ihbar tazminatı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
İhbar tazminatı tutarı = 10.000 TL * 4 hafta = 40.000 TL
Kıdem ve İhbar Tazminatı Ödenme Süresi
Kıdem ve ihbar tazminatları, işçinin işten ayrılmasından itibaren en geç 2 ay içinde ödenmelidir. Bu sürenin aşılması halinde, işçiye tazminat tutarı üzerinden faiz ödenir.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Ödenmemesi Halinde Yapılması Gerekenler
K