Emeklilikte Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işçinin isteği veya kanuni bir nedenden dolayı sona ermesi halinde, işveren tarafından işçiye ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
Emeklilikte kıdem tazminatı hesaplaması, normal kıdem tazminatı hesaplamasından farklıdır. Emeklilikte kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin emeklilik tarihindeki brüt ücreti esas alınır.
Emeklilikte Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü
Emeklilikte kıdem tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = Emeklilik tarihindeki brüt ücret * Çalışılan yıl sayısı
Örnek Hesaplama
Bir işçi, 10 yıl boyunca brüt 5.000 TL ücretle çalıştığını ve emeklilik tarihindeki brüt ücretinin de 5.000 TL olduğunu varsayalım. Bu durumda işçinin emeklilikte alacağı kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 5.000 TL * 10 yıl
= 50.000 TL
Emeklilikte Kıdem Tazminatı Tavanı
Kıdem tazminatı hesaplanırken, bir yıllık brüt ücretin tavan değeri dikkate alınır. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavan değeri 23.489,83 TL’dir.
Bu nedenle, bir işçinin emeklilikte alacağı kıdem tazminatı, tavan değeri geçemez. Örneğin, bir işçinin emeklilik tarihindeki brüt ücreti 25.000 TL olsa bile, alacağı kıdem tazminatı 23.489,83 TL’yi geçemez.
Kıdem Tazminatı Vergilendirmesi
Kıdem tazminatı, gelir vergisine tabi bir ödemedir. Ancak, kıdem tazminatının tamamı vergiye tabi değildir.
2023 yılı için kıdem tazminatının vergiye tabi olmayan kısmı, aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Vergiye tabi olmayan kısım = Kıdem tazminatı * 30 * (65 – Çalışılan yıl sayısı) / (65 * 30)
Örnek Hesaplama
Bir işçinin emeklilikte alacağı kıdem tazminatı 50.000 TL olduğunu ve işçinin emeklilik tarihindeki yaşın 55 olduğunu varsayalım. Bu durumda işçinin kıdem tazminatının vergiye tabi olmayan kısmı şu şekilde hesaplanır:
Vergiye tabi olmayan kısım = 50.000 TL * 30 * (65 - 55) / (65 * 30)
= 50.000 TL * 30 * 10 / (65 * 30)
= 16.666,67 TL
Bu durumda, işçinin vergiye tabi olan kıdem tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
Vergiye tabi kısım = Kıdem tazminatı - Vergiye tabi olmayan kısım
= 50.000 TL - 16.666,67 TL
= 33.333,33 TL
Emeklilikte Kıdem Tazminatı Ödeme Süresi
Kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye işten ayrıldığı tarihten itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenir. Bu sürenin aşılması halinde, işçiye her geçen gün için en az 20 günlüğü kadar gecikme tazminatı ödenir.
Emeklilikte Kıdem Tazminatı Kesintileri
Kıdem tazminatı hesaplanırken, aşağıdaki kesintiler yapılır:
- Damga vergisi (%0,00759)
- Gelir vergisi (%15-35)
Emeklilikte Kıdem Tazminatı Alamayanlar
Aşağıdaki durumlarda işçiler emeklilikte kıdem tazminatı alamaz:
- İşçi, kendi isteğiyle işten ayrılırsa.
- İşçi, işverenin kusurundan dolayı işten çıkarılırsa ancak işverenin kıdem tazminatı ödemesi için yeterli tutarı yoksa.
- İşeme