Kovulma Tazminatı Hesaplama
Kovulma tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi durumunda işçiye ödenen bir tazminat türüdür. İş Kanunu’na göre, işverenin haklı bir neden olmaksızın işçiyi işten çıkarması durumunda işçiye kovulma tazminatı ödemesi zorunludur.
Kovulma tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan faktörler
Kovulma tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan faktörler şunlardır:
- İşçinin çalıştığı süre
- İşçinin aldığı ücret
- İşçinin kıdem tazminatı tavan tutarı
Kovulma tazminatı hesaplama formülü
Kovulma tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kovulma tazminatı tutarı = (İşçinin aldığı ücret x İşçinin çalıştığı yıl sayısı x 30) / 365
Örnek hesaplama
Örneğin, 5.000 TL brüt ücret alan ve 10 yıl boyunca bir iş yerinde çalışan bir işçinin kovulma tazminatı şu şekilde hesaplanır:
Kovulma tazminatı tutarı = (5.000 TL x 10 yıl x 30) / 365
= 416,67 TL x 30 x 10
= 12.499,90 TL
Bu durumda, işçiye 12.499,90 TL kovulma tazminatı ödenmesi gerekir.
Kovulma tazminatının ödenmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar
Kovulma tazminatı, işçinin işten çıkarıldığı tarihte geçerli olan brüt ücret üzerinden hesaplanır. İşçinin aldığı ücrete ek olarak, süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de kovulma tazminatı hesaplamasına dahil edilir.
Kovulma tazminatı, damga vergisi haricinde herhangi bir vergiye tabi tutulmaz. Ancak, işçinin gelir vergisi matrahının 2023 yılı için belirlenen tavan tutarını aşması durumunda, kovulma tazminatının tavan tutarın üzerindeki kısmı için gelir vergisi kesintisi yapılır.
Kovulma tazminatı, işçinin işten çıkarıldığı tarihten itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenmesi gerekir. İşverenin bu süre içinde kovulma tazminatı ödememesi durumunda, işçiye ayrıca idari para cezası uygulanır.
Kovulma tazminatı alamama nedenleri
İşçinin kovulma tazminatı alamama nedenleri şunlardır:
- İşçinin iş sözleşmesinin feshi için haklı bir nedenin bulunması
- İşçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte 1 yıldan az süreyle çalıştığı iş yerinde çalışıyor olması
- İşçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte 65 yaşını doldurmuş olması
- İşçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte 5 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş olması
Kovulma tazminatı alabilme yolları
Kovulma tazminatı alamayan işçiler, iş mahkemesine başvurarak kovulma tazminatını talep edebilirler. İş mahkemesi, işçinin talebini haklı bulursa, işverene kovulma tazminatı ödemesi için karar verir.
İşverenin kovulma tazminatı ödememesi durumunda, işçiler icra dairesine başvurarak kovulma tazminatını tahsil edebilirler.
Sonuç olarak, kovulma tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi durumunda işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kovulma tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan faktörler işçinin çalıştığı süre, aldığı ücret ve kıdem tazminatı tavan tutarı gibi hususlardır. Kovulma tazminatı, damga vergisi haricinde herhangi bir vergiye tabi tutulmaz. İşverenin kovulma tazminatı ödememesi durumunda, işçiye ayrıca idari para cezası uygulanır.