Maddi Tazminat Davası Şartları
Maddi tazminat davası, bir kişinin haksız bir eylem veya sözleşme ihlali nedeniyle uğradığı maddi zararın tazminini talep ettiği bir dava türüdür. Maddi tazminat, kişinin malvarlığında meydana gelen eksilmeyi ifade eder. Örneğin, trafik kazası nedeniyle yaralanan kişinin tedavi masrafları, iş kazasında yaralanan kişinin iş göremezlik süresi boyunca kaybettiği kazancı, sözleşmenin ihlali nedeniyle doğan kar kaybı gibi zararlar maddi tazminat olarak talep edilebilir.
Maddi tazminat davası açılabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlar şunlardır:
- Maddi bir zararın bulunması: Maddi tazminat davası ancak maddi bir zararın varlığı halinde açılabilir. Maddi zarar, kişinin malvarlığında meydana gelen eksilmeyi ifade eder. Örneğin, trafik kazası nedeniyle yaralanan kişinin tedavi masrafları, iş kazasında yaralanan kişinin iş göremezlik süresi boyunca kaybettiği kazancı, sözleşmenin ihlali nedeniyle doğan kar kaybı gibi zararlar maddi tazminat olarak talep edilebilir.
- Zararı oluşturan fiilin hukuka aykırı olması: Maddi tazminat sorumluluğunun doğabilmesi için, zararı oluşturan fiilin hukuka aykırı olması gerekir. Hukuka aykırı fiil, hukuk düzeninin yasakladığı veya emrettiği bir fiildir. Örneğin, trafik kazası, iş kazası, sözleşmenin ihlali gibi fiiller hukuka aykırı fiillerdir.
- Zararın meydana gelmesi: Maddi tazminat davası açılabilmesi için, zararın meydana gelmesi gerekir. Zarar, fiilin gerçekleştiği anda meydana gelmiş olabileceği gibi, fiilin gerçekleşmesinden sonra da meydana gelebilir. Örneğin, trafik kazası nedeniyle yaralanan kişinin tedavi masrafları, kaza anında meydana gelir. İş kazasında yaralanan kişinin iş göremezlik süresi boyunca kaybettiği kazancı ise, kazadan sonra meydana gelir.
- Zarar ve fiil arasında illiyet bağının bulunması: Maddi tazminat sorumluluğunun doğabilmesi için, zarar ve fiil arasında illiyet bağının bulunması gerekir. İlliyet bağı, zararın fiilden kaynaklandığını gösteren nedensellik bağıdır. Örneğin, trafik kazası nedeniyle yaralanan kişinin tedavi masrafları, kazanın doğrudan sonucudur. Bu nedenle, kaza ile tedavi masrafları arasında illiyet bağı vardır.
Kusur
Maddi tazminat davalarında, kusur şartı aranan hallerde, tazminat talep eden kişinin, davalının kusurundan dolayı zarara uğradığını ve davalının kusurunu ispatlaması gerekir. Kusur, kişinin bir fiili gerçekleştirirken dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmemesidir. Örneğin, trafik kazası nedeniyle yaralanan kişinin tedavi masrafları için tazminat davası açması halinde, tazminat talep eden kişinin, davalı sürücünün kusurundan dolayı kazaya sebebiyet verdiğini ve davalı sürücünün kusurunu ispatlaması gerekir.
Zamanaşımı
Maddi tazminat davalarında, zamanaşımı süresi 10 yıldır. Bu süre, zararın meydana geldiği tarihten itibaren başlar. Ancak, bazı durumlarda zamanaşımı süresi daha kısa olabilir. Örneğin, trafik kazaları nedeniyle açılacak tazminat davalarında zamanaşımı süresi, kaza tarihinden itibaren 2 yıl olarak öngörülmüştür.
Maddi Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Maddi tazminat davası, Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır. Dava dilekçesinde, davacı ve davalının kimlik bilgileri, zararın tanımı, zararın miktarı, zarar ve fiil arasındaki illiyet bağı, kusur varsa kusurun kimde olduğu gibi hususlar belirtilmelidir. Dava dilekçesine, zararı ispatlayan belgeler de eklenmelidir.
Maddi Tazminat Davası Örnekleri
- Trafik kazası nedeniyle yaralanan kişi, tedavi masrafları için tazminat davası açabilir.
- İş kazası nedeniyle yaralanan kişi, iş göremezlik süresi boyunca kaybettiği kazancı için tazminat davası açabilir.
- Sözleşmenin ihlali nedeniyle doğan kar kaybı için tazminat davası açılabilir.
Sonuç
Maddi tazminat davası, bir kişinin haksız bir eylem veya sözleşme ihlali nedeniyle uğradığı maddi zararın tazminini talep ettiği bir dava türüdür. Maddi tazminat davaları, Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır. Dava açabilmek için, zararın varlığı, zararın hukuka aykırı bir fiil nedeniyle meydana gelmesi, zararın meydana gelmesi ve zarar ile fiil arasında illiyet bağının bulunması gerekir.