Maddi Tazminat Şartları
Maddi tazminat, bir kişinin uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen paradır. Maddi tazminat, hukuki bir ilişkiden kaynaklanabileceği gibi, hukuki bir ilişki olmaksızın da doğabilir.
Hukuksal ilişkiden kaynaklanan maddi tazminat, bir kişinin hukuki bir ilişkiye dayanarak uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Bu tür tazminatlar, genellikle sözleşmelerden, haksız fiillerden veya iş hukukundan kaynaklanır.
Sözleşmeden kaynaklanan maddi tazminat, bir sözleşmeden doğan borcun yerine getirilmemesi nedeniyle bir kişinin uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Örneğin, bir kişi bir mal satın alır ve malın teslim edilmemesi nedeniyle maddi zarara uğrarsa, bu zararının karşılığı olarak sözleşmeden kaynaklanan maddi tazminat talep edebilir.
Haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat, bir kişinin başka bir kişinin haksız fiili nedeniyle uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Örneğin, bir kişi başka bir kişi tarafından yaralanırsa, bu yaralanmanın neden olduğu maddi zararının karşılığı olarak haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat talep edebilir.
İş hukukundan kaynaklanan maddi tazminat, bir işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi nedeniyle uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Örneğin, bir işçi iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi nedeniyle işsiz kalırsa, bu süre boyunca işsiz kaldığı için kaybettiği gelirinin karşılığı olarak iş hukukundan kaynaklanan maddi tazminat talep edebilir.
Hukuksal ilişki olmaksızın doğan maddi tazminat, bir hukuki ilişki olmaksızın bir kişinin uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Bu tür tazminatlar, genellikle mülkiyet hakkının ihlal edilmesi, trafik kazaları veya doğal afetler nedeniyle doğabilir.
Mülkiyet hakkının ihlal edilmesi nedeniyle doğan maddi tazminat, bir kişinin mülkiyet hakkının başka bir kişi tarafından ihlal edilmesi nedeniyle uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Örneğin, bir kişinin evi başka bir kişi tarafından tahrip edilirse, bu tahribatın neden olduğu maddi zararının karşılığı olarak mülkiyet hakkının ihlal edilmesi nedeniyle doğan maddi tazminat talep edebilir.
Trafik kazaları nedeniyle doğan maddi tazminat, bir trafik kazasında yaralanan veya ölen kişinin uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine veya hak sahiplerine ödenen tazminattır. Örneğin, bir trafik kazasında yaralanan bir kişi, bu yaralanma nedeniyle tedavi masrafları, iş göremezlik tazminatı ve geçim giderleri gibi maddi zararlara uğrayabilir. Bu zararların karşılığı olarak trafik kazaları nedeniyle doğan maddi tazminat talep edebilir.
Doğal afetler nedeniyle doğan maddi tazminat, bir doğal afet nedeniyle bir kişinin uğradığı maddi zararın karşılığı olarak kendisine ödenen tazminattır. Örneğin, bir deprem veya sel nedeniyle evleri yıkılan kişiler, bu nedenle uğradıkları maddi zararın karşılığı olarak doğal afetler nedeniyle doğan maddi tazminat talep edebilir.
Maddi tazminatın şartları
Maddi tazminat talep edilebilmesi için, aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
- Bir zararın olması gerekir. Maddi tazminat, bir kişinin uğradığı maddi zararın karşılığı olarak ödenen tazminattır. Bu nedenle, maddi tazminat talep edilebilmesi için, öncelikle bir zararın olması gerekir.
- Zararın tazmin edilebilir nitelikte olması gerekir. Maddi tazminat, yalnızca tazmin edilebilir nitelikteki zararların karşılığı olarak ödenir. Örneğin, manevi zararlar tazmin edilebilir nitelikte değildir.
- Zarar ile tazminat arasında illiyet bağı bulunması gerekir. Maddi tazminat, yalnızca zarar ile tazminat arasında illiyet bağı bulunan zararların karşılığı olarak ödenir. Örneğin, bir kişinin işsiz kalması nedeniyle uğradığı maddi zarar, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi ile doğrudan nedensellik ilişkisi içinde olmalıdır.
- Zarar görenin tazminat talebinde bulunma hakkının bulunması gerekir. Maddi tazminat, yalnızca zarar görenin tazminat talebinde bulunma hakkının bulunduğu zararların karşılığı olarak ödenir. Örneğin, bir kişinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi nedeniyle uğradığı maddi zarar, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren 5 yıl içinde talep edilmezse, bu tazminat hakkı zamanaşımına uğrar