Maddi Tazminat Zamanaşımı
Maddi tazminat, bir haksız fiil veya sözleşmenin ihlali nedeniyle uğranılan maddi zararın karşılığı olarak ödenen tazminattır. Maddi tazminat, zarar görenin malvarlığındaki azalma veya yoksun kalma olarak tanımlanabilir. Maddi tazminatın konusu, zarar görenin malvarlığındaki azalma veya yoksun kalmadır. Bu azalma veya yoksun kalma, maddi bir değer kaybı, malın kullanılmaması veya bozulması, parasal bir ödeme yapılması gibi şekillerde ortaya çıkabilir.
Maddi tazminat zamanaşımı, maddi tazminat talep etme hakkının belirli bir süre içinde kullanılması gerektiğini ifade eder. Bu sürenin geçirilmesi halinde, maddi tazminat talep etme hakkı ortadan kalkar.
Türkiye’de Maddi Tazminat Zamanaşımı Süreleri
Türkiye’de maddi tazminat zamanaşımı süreleri, Türk Borçlar Kanunu’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, maddi tazminat talep etme hakkı, aşağıdaki süreler içinde kullanılır:
- Sözleşmenin ihlali nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zarar görenin zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
- Haksız fiil nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zarar görenin zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Sözleşmenin İhlali Nedeniyle Maddi Tazminat Zamanaşımı
Sözleşmenin ihlali nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zamanaşımı süresi, zarar görenin zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten itibaren başlar. Zararın ve tazminat sorumlusunun öğrenilmesi, zarar görenin, zararın varlığını ve tazminat sorumlusunun kim olduğunu öğrendiği tarihtir.
Sözleşmenin ihlali nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zamanaşımı süresi, iki yıldır. Bu süre, hak düşürücü bir süredir. Bu sürenin geçirilmesi halinde, maddi tazminat talep etme hakkı ortadan kalkar.
Ancak, sözleşmenin ihlali nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıla kadar uzatılabilir. Bu süre, sözleşmenin tarafları tarafından kararlaştırılabilir.
Haksız Fiil Nedeniyle Maddi Tazminat Zamanaşımı
Haksız fiil nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zamanaşımı süresi, zarar görenin zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten itibaren başlar. Zararın ve tazminat sorumlusunun öğrenilmesi, zarar görenin, zararın varlığını ve tazminat sorumlusunun kim olduğunu öğrendiği tarihtir.
Haksız fiil nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zamanaşımı süresi, iki yıldır. Bu süre, hak düşürücü bir süredir. Bu sürenin geçirilmesi halinde, maddi tazminat talep etme hakkı ortadan kalkar.
Ancak, haksız fiil nedeniyle maddi tazminat taleplerinde, zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıla kadar uzatılabilir. Bu süre, zarar görenin kusuru varsa, on yıla kadar kısaltılabilir.
Zamanaşımı Süresinin Başlama Anının Belirlenmesi
Zamanaşımı süresi, zarar görenin zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten itibaren başlar. Zararın ve tazminat sorumlusunun öğrenilmesi, zarar görenin, zararın varlığını ve tazminat sorumlusunun kim olduğunu öğrendiği tarihtir.
Zarar görenin, zararı ve tazminat sorumlusunu öğrenmesi, her zaman kolay olmayabilir. Zararın ve tazminat sorumlusunun öğrenilmesi, zarar görenin özenli davranması ile mümkündür.
Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi ve Durması
Zamanaşımı süresi, aşağıdaki durumlarda kesilir:
- Tazminat talebinde bulunulması
- Tazminat davasının açılması
- Tazminat sorumlusu ile zarar görenin uzlaşması
Zamanaşımı süresi, aşağıdaki durumlarda durur:
- Tazminat sorumlusunun gaipliğine karar verilmesi
- Tazminat sorumlusunun yabancı memlekette bulunması
- Tazminat sorumlusunun fiil ehliyetine sahip olmaması
Zamanaşımı süresi, kesilen veya duran sürenin geçmesinden sonra kaldığı yerden devam eder.
**