Manevi Tazminat Davası Yetkili Mahkeme
Manevi tazminat, bir kimsenin kişilik haklarına yapılan haksız bir saldırı sonucunda uğradığı manevi zararın karşılığı olarak ödenen bir tazminat türüdür. Manevi tazminat davaları, tazminat talep eden kişinin yaşadığı manevi zararın giderilmesi için açılan davalardır.
Manevi tazminat davalarında görevli mahkeme, asliye hukuk mahkemesidir. Bu, manevi tazminat davalarının, genel mahkemeler tarafından görülmesi anlamına gelir.
Ancak, bazı durumlarda manevi tazminat davalarına asliye ticaret mahkemeleri de bakabilir. Bu durumlar şunlardır:
- Ticari bir iş veya işlemden kaynaklanan manevi tazminat talepleri için, görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir.
- Her iki taraf da tacir olduğu manevi tazminat talepleri için, görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir.
Manevi Tazminat Davası Yer Yetkisine İlişkin Genel Kurallar
Manevi tazminat davalarında yer yetkili mahkeme, davalının ikametgahı mahkemesidir. Davalının ikametgahı belli değilse, davaya Türkiye’de son defa oturduğu yer mahkemesinde bakılır.
Ancak, bazı durumlarda manevi tazminat davalarında özel yer yetkisi kuralları da uygulanabilir. Bu durumlar şunlardır:
- Haksız fiilin işlendiği yer mahkemesi de yetkilidir.
- Zararın meydana geldiği yer mahkemesi de yetkilidir.
- Zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
Manevi Tazminat Davası Yer Yetkisine İlişkin Özel Kurallar
Manevi tazminat davalarında yer yetkili mahkeme, davanın konusuna göre de değişebilir. Örneğin, trafik kazasından kaynaklanan manevi tazminat davasında, davanın açılacağı yer yetkili mahkeme, kaza yerinin bulunduğu yer mahkemesidir.
Manevi Tazminat Davası Yer Yetkisine İlişkin Yetkili Mahkemenin Belirlenmesi
Manevi tazminat davasında yetkili mahkemenin belirlenmesi için, öncelikle davanın konusunun ve davalının kimliğinin belirlenmesi gerekir. Bu bilgiler belirlendikten sonra, yukarıda belirtilen genel ve özel yer yetkisi kurallarına göre yetkili mahkeme belirlenir.
Manevi Tazminat Davası Yer Yetkisine İlişkin Davacının Seçimi
Manevi tazminat davasında, yer yetkili mahkemenin seçimi davalıya bırakılmıştır. Davalının, kendisine karşı açılan davanın hangi mahkemede görüleceğini belirleme hakkı vardır.
Ancak, davalının bu hakkı, genel ve özel yer yetkisi kurallarına aykırı olarak kullanması halinde, davacı bu aykırılığı ileri sürerek, davanın yetkili mahkemede görülmesini talep edebilir.
Manevi Tazminat Davası Yer Yetkisine İlişkin Yetkili Mahkemenin Değiştirilmesi
Manevi tazminat davasında, yetkili mahkemenin belirlenmesinden sonra, bu karara itiraz edilebilir. Yetkili mahkemenin belirlenmesine itiraz, davanın açıldığı mahkemeye yapılır.
Yetkili mahkemenin belirlenmesine itiraz üzerine, mahkeme, davanın açıldığı yer mahkemesinin yetkili olup olmadığını inceler ve karar verir.
Manevi Tazminat Davası Yer Yetkisine İlişkin Örnek Olaylar
Örnek 1:
A, B’nin işlettiği bir restoranda yemek yerken, restoranın çalışanı C tarafından hakaret edilir. A, B’ye karşı manevi tazminat davası açar.
Bu durumda, davanın konusu haksız fiildir. Davalının ikametgahı bellidir. Bu nedenle, davanın açılacağı yer mahkemesi, B’nin ikametgahı mahkemesidir.
Örnek 2:
Trafik kazası sonucu yaralanan X, Y’ye karşı manevi tazminat davası açar.
Bu durumda, davanın konusu trafik kazasıdır. Davalının ikametgahı belli değildir. Bu nedenle, davanın açılacağı yer mahkemesi, kazanın meydana geldiği yer mahkemesidir.
Örnek 3:
Z, internet üzerinden yayınlanan bir haberde, haksız yere suçlanıyor. Z, haberi yayınlayan gazeteye karşı manevi tazminat davası açar.
Bu durumda, davanın konusu haksız fiildir. Davalının ikametgahı bellidir. Ancak, davanın açılacağı yer mahkemesi, zararın meydana geldiği yer mahkemesi olarak da belirlenebilir. Bu durumda, davacının hangi mahkemede dava açacağını seçmesi gerekir.
**Sonuç olarak, manevi tazminat davalarında