Meslek Hastalığı Tazminatı
Meslek hastalığı, bir işçinin yaptığı işten dolayı maruz kaldığı fiziksel veya kimyasal faktörler sonucunda ortaya çıkan hastalıktır. Meslek hastalıkları, işçinin işgücü kaybına, maddi ve manevi zararlara yol açabilir. Bu nedenle, meslek hastalığına yakalanan işçilerin tazminat hakkı bulunmaktadır.
Meslek Hastalığının Tanımı ve Kapsamı
Meslek hastalığı, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun (SSGSSK) 13. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır:
“Bir işçinin, çalıştırıldığı işyerinde, işin yürütümüne bağlı olarak ortaya çıkan ve bu işten kaynaklanan geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ölüm halleri meslek hastalığıdır.”
SSGSSK’nın 14. maddesine göre, meslek hastalığı, aşağıdaki hallerde kabul edilir:
- İşçinin çalıştığı işten dolayı maruz kaldığı,
- İşin yürütümüne bağlı olarak ortaya çıkan,
- İşin niteliğinden veya bünye ve yapısından kaynaklanan,
- İşçinin çalışma süresi içinde veya hemen sonrasında meydana gelen,
- İşçinin mesleki maruziyetinin nedensellik ilişkisi içinde meydana getirdiği hastalık, sakatlık veya ölüm.
SSGSSK’nın 15. maddesinde, meslek hastalıkları listesi düzenlenmiştir. Bu listede, meslek hastalığı olarak kabul edilen hastalıklar ve bu hastalıklara yol açan etkenler belirtilmiştir.
Meslek Hastalığı Tazminatı Hak Sahipleri
Meslek hastalığı tazminatı, meslek hastalığına yakalanan işçiye veya ölen işçinin hak sahiplerine ödenir.
Meslek hastalığı tazminatı hakkına sahip olan işçi, aşağıdaki şartları sağlamalıdır:
- İşyerinde sigortalı olarak çalışıyor olmalıdır.
- Meslek hastalığı nedeniyle işgücü kaybına uğramış olmalıdır.
- Meslek hastalığının, çalışılan işten kaynaklandığını ispatlamalıdır.
Meslek hastalığı nedeniyle ölen işçinin hak sahipleri de, aşağıdaki şartları sağlamalıdır:
- Ölen işçinin eşi, çocukları, ana ve babası veya ölen işçinin kendisine destekte bulunduğunu ispat edebilen kişiler olmalıdır.
Meslek Hastalığı Tazminatı Türleri
Meslek hastalığı tazminatı, maddi tazminat ve manevi tazminat olmak üzere iki türden oluşmaktadır.
Maddi Tazminat
Maddi tazminat, meslek hastalığına yakalanan işçinin uğradığı maddi zararları karşılamayı amaçlar. Maddi tazminat kapsamında, işçinin aşağıdaki zararları tazmin edilebilir:
- İşgücü kaybı nedeniyle uğradığı gelir kaybı
- Tedavi giderleri
- Yaşam standardı kaybı
- Malvarlığı zararları
Manevi Tazminat
Manevi tazminat, meslek hastalığına yakalanan işçinin uğradığı manevi zararları karşılamayı amaçlar. Manevi tazminat, işçinin acı, elem, üzüntü, korku gibi duygusal zararlarını karşılamayı amaçlar.
Meslek Hastalığı Tazminatı Dava Süreci
Meslek hastalığı tazminatı, işçinin işverene karşı açacağı bir tazminat davasıyla talep edilir. Tazminat davası, işçinin meslek hastalığının tespit edildiği tarihten itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır.
Tazminat davasında, işçinin meslek hastalığının, çalışılan işten kaynaklandığını ispatlaması gerekir. İşçinin meslek hastalığının, çalışılan işten kaynaklandığını ispatlayabilmesi için, aşağıdaki belgelere ihtiyaç duyulabilir:
- İşe giriş ve işten çıkış bildirgeleri
- İşyerinde yapılan sağlık kontrollerine ilişkin belgeler
- İşyerinde yapılan iş güvenliği önlemlerine ilişkin belgeler
- Meslek hastalığı tespiti raporu
Meslek Hastalığı Tazminatı Miktarı
Meslek hastalığı tazminatı miktarı, işçinin uğradığı zararlara göre belirlenir. Maddi tazminat miktarı, işçinin işgücü kaybı oranı ve normalde aldığı maaş üzerinden hesaplanır. Manevi tazminat miktarı, işçinin uğradığı manevi zararın derecesine göre belirlenir.
Meslek Hastalığı Tazminatının Ödenmesi
Mahkeme tarafından işçinin lehine karar verilmesi halinde, tazminat miktarı, işveren tarafından işçiye ödenir. İşveren, tazminat miktarını 30 gün içinde ödemek zorundadır.
Meslek Hastalığı Tazminatı ile İlgili Önemli Bilgiler
- Meslek hastalığı tazminatı, işçinin işverene karşı açacağı bir tazminat davasıyla talep edilir.