Ne Kadar Tazminat Alırım?
İşyerinden işten çıkarılmak ya da istifa etmek, her çalışan için zor bir süreçtir. Bu süreçte, çalışanın en çok merak ettiği konulardan biri de ne kadar tazminat alacağıdır.
Türkiye’de işyerinden ayrılan çalışanların alabileceği iki tür tazminat vardır: kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işyerinde en az bir yılını dolduran çalışanların, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi halinde, çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında ödenmesi gereken bir tazminattır.
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin feshedilme gerekçesine göre değişebilir. İşveren tarafından haklı nedenle feshedilen iş sözleşmelerinde kıdem tazminatı ödenmez. Ancak, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi halinde, işverene kıdem tazminatı ödemek zorundadır.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
Örneğin, 10 yıldır bir işyerinde çalışan ve son aldığı maaş 10.000 TL olan bir işçinin kıdem tazminatı, 10 yıl x 30 gün x 10.000 TL = 3.000.000 TL olarak hesaplanır.
Kıdem tazminatının tavanı, her yıl Resmi Gazete’de yayımlanan asgari ücretin 24 katı olarak belirlenir. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı, 29.978,40 TL’dir.
İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin taraflardan birinin bildirim süresi dolmadan feshi halinde, karşı tarafa bildirim süresinin ücreti tutarında ödenmesi gereken bir tazminattır.
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshedilme gerekçesine göre değişebilir. İşveren tarafından haklı nedenle feshedilen iş sözleşmelerinde ihbar tazminatı ödenmez. Ancak, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi halinde, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, bildirim süresinin ücreti tutarında ödenir. Bildirim süresi, işçinin kıdem süresine göre değişir.
İş Kanunu’na göre, işçinin kıdem süresi;
- 0-6 ay için 2 hafta,
- 6 ay-1 yıl için 4 hafta,
- 1-3 yıl için 6 hafta,
- 3-5 yıl için 8 hafta,
- 5-15 yıl için 12 hafta,
- 15-25 yıl için 16 hafta,
- 25 yıl ve üzeri için 20 haftadır.
Örneğin, 5 yıldır bir işyerinde çalışan ve son aldığı maaş 10.000 TL olan bir işçinin ihbar tazminatı, 10 hafta x 10.000 TL = 100.000 TL olarak hesaplanır.
Tazminatımı Nasıl Alırım?
İşyerinden işten çıkarılan veya istifa eden çalışanlar, kıdem ve ihbar tazminatlarını işverenden talep edebilirler. İşveren, tazminat talebini reddederse, çalışanlar işçilik alacaklarının tahsili için dava açabilirler.
Tazminat talebinde bulunmak için, işverene bir ihtarname gönderilmesi gerekir. İhtarnamede, tazminat talebinin gerekçesi ve miktarı açıkça belirtilmelidir.
İşveren, ihtarnamede belirtilen süre içinde tazminatı ödemezse, çalışanlar işçilik alacaklarının tahsili için dava açabilirler.
Tazminatımı Arttırabilir miyim?
İşveren tarafından haksız yere işten çıkarılan çalışanlar, kıdem tazminatlarını artırabilirler. Bunun için, işçilik alacaklarının tahsili için açılan davada, işçinin haklı fesih nedeninin varlığı ispatlanması gerekir.
İşçinin haklı fesih nedeninin varlığı, işverenin işçiye karşı ağır kusurunun bulunması veya işçinin işyer