Özel Hizmet Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Özel hizmet tazminatı, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlara, çalıştıkları kadro ve pozisyona göre ödenen bir tazminattır. Bu tazminat, memurların görev yaptıkları yerlerdeki çalışma koşullarına, görevlerinin önemine ve niteliğine göre belirlenir.
Özel hizmet tazminatı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 152’nci maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, özel hizmet tazminatı, Devlet memurlarına, fiilen yaptıkları hizmetler karşılığında, kadro unvanı, derecesi, hizmet sınıfı ve görev yeri dikkate alınarak ödenir.
Özel hizmet tazminatının hesaplanmasında kullanılan temel unsurlar şunlardır:
- Düzey: Memurların kadro derecesine göre belirlenir.
- Kademe: Memurların kademe derecesine göre belirlenir.
- Ek gösterge: Memurların unvan, sınıf ve derecelerine göre belirlenir.
- Tazminat oranı: Memurların görev yaptıkları kadro ve pozisyona göre belirlenir.
Özel hizmet tazminatının hesaplanmasında kullanılan formül şu şekildedir:
Özel hizmet tazminatı = (Düzey x Kademe x Ek gösterge) x Tazminat oranı
Düzey:
Düzey, memurların kadro derecesine göre belirlenir. 1’den 15’e kadar olan dereceler için 1’den 15’e kadar olan düzeyler kullanılır. Örneğin, 1’inci dereceli bir memurun düzeyi 1’dir. 15’inci dereceli bir memurun düzeyi 15’tir.
Kademe:
Kademe, memurların kademe derecesine göre belirlenir. 1’den 30’a kadar olan dereceler için 1’den 30’a kadar olan kademe dereceleri kullanılır. Örneğin, 1’inci derece 1’inci kademedeki bir memurun kadesi 1’dir. 15’inci derece 30’uncu kademedeki bir memurun kadesi 30’dur.
Ek gösterge:
Ek gösterge, memurların unvan, sınıf ve derecelerine göre belirlenir. Ek gösterge, memurların maaş ve tazminatlarının hesaplanmasında önemli bir rol oynar. Ek göstergesi yüksek olan memurlar, daha yüksek maaş ve tazminat alırlar.
Tazminat oranı:
Tazminat oranı, memurların görev yaptıkları kadro ve pozisyona göre belirlenir. Tazminat oranları, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Örnek hesaplama:
1’inci derece 1’inci kademedeki bir öğretmenin özel hizmet tazminatı, şu şekilde hesaplanır:
Düzey = 1
Kademe = 1
Ek gösterge = 3000
Tazminat oranı = %135
Özel hizmet tazminatı = (1 x 1 x 3000) x 135/100
= 4050
Bu durumda, 1’inci derece 1’inci kademedeki bir öğretmene, her ay 4050 TL özel hizmet tazminatı ödenir.
Özel hizmet tazminatının ödenmesi:
Özel hizmet tazminatı, memurların maaşlarına eklenerek ödenir. Memurların özel hizmet tazminatı, maaş bordrolarında “Özel Hizmet Tazminatı” olarak gösterilir.
Özel hizmet tazminatının kesilme nedenleri:
Özel hizmet tazminatı, aşağıdaki nedenlerle kesilebilir:
- Memurların, görev yaptıkları yerlerden başka bir yere atanmaları.
- Memurların, bulundukları görevden başka bir göreve atanmaları.
- Memurların, görevden ayrılmaları.
Özel hizmet tazminatının ödenme şartları:
Özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için, aşağıdaki şartlar aranır:
- Memurların, fiilen görev yapıyor olmaları gerekir.
- Memurların, görev yaptıkları kadro ve pozisyona uygun olmaları gerekir.
- Memurların, görev yaptıkları yerlerdeki çalışma koşullarına uygun olmaları gerekir.
Özel hizmet tazminatının vergilendirilmesi:
Özel hizmet tazminatı, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz.