Özel Sektör Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin işverene bağlı olarak çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında ödenen bir paradır. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde geçirdiği sürenin ve emeğinin karşılığı olarak ödenen bir tazminattır.
Kıdem tazminatı, Türkiye’de 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, iş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi durumunda, işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.
Kıdem Tazminatı Alma Şartları
Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İş Kanunu’na tabi bir işçi olması
- Aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışması
- İş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi
Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışması gerekir. Bu süre, aralıklı çalışma süreleri de dahil olmak üzere hesaplanır.
İş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi, aşağıdaki durumlarda gerçekleşebilir:
- İşçinin emekli olması
- İşverenin işçiyi işten çıkarması
- İşçinin işverene karşı açtığı işe iade davası sonucunda işe iadesine karar verilmesi
- İşçinin işverene karşı açtığı ihbar tazminatı davası sonucunda ihbar tazminatına hak kazanması
- İşçinin işverenin işyerinde meydana gelen bir iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda malul olması
Kıdem Tazminatı Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin son aldığı ücrete göre hesaplanır. Bu ücrete, işçinin brüt ücretine ek olarak yol, yemek, sosyal yardım (eğitim, konut vs.) gibi haklar da dahil edilir.
Kıdem tazminatı, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
Örneğin, asgari ücretle çalışan bir işçinin iş akdi 10 yıl sonra fesh edilirse, işçiye kıdem tazminatı olarak 10 yıl x 30 gün x asgari ücret = 30.000 TL ödenir.
Kıdem Tazminatı Ödeme Süresi
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren en geç 20 iş günü içinde ödenmelidir. İşverenin bu süre içinde kıdem tazminatını ödememesi durumunda, işçiye her geçen gün için en az yüzde 20’si oranında gecikme tazminatı ödemesi gerekir.
Kıdem Tazminatı Davaları
İşverenin kıdem tazminatını ödememesi durumunda, işçi iş mahkemesinde dava açabilir. İş mahkemesi, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığını tespit ederse, işverene kıdem tazminatı ve gecikme tazminatı ödemesi için karar verir.
Özel Sektör Kıdem Tazminatı İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Kıdem tazminatı alma hakkım var mı?
Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İş Kanunu’na tabi bir işçi olması
- Aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışması
- İş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi
Bu şartları taşıyorsanız, kıdem tazminatı alma hakkınız vardır.
Kıdem tazminatım ne kadar olacak?
Kıdem tazminatı, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
Örneğin, asgari ücretle çalışan bir işçinin iş akdi 10 yıl sonra fesh edilirse, işçiye kıdem tazminatı olarak 10 yıl x 30 gün x asgari ücret = 30.000 TL ödenir.
İşverenim kıdem tazminatımı ödemedi. Ne yapmalıyım?
İşvereninizin kıdem tazminatınızı ödememesi durumunda, iş mahkemesinde dava açabilirsiniz. İş mahkemesi, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığını tespit ederse, işverene kıdem tazminatı ve gecikme tazminatı ödemesi için karar verir