Özel Sektörde Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?
Kıdem tazminatı, bir işçinin iş akdinin işveren tarafından feshedilmesi durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süre boyunca sağladığı emek ve katkının karşılığı olarak ödenir.
Kıdem tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçinin işverenin işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmiş olması gerekir.
- İş sözleşmesinin feshinin haksız olmaması gerekir.
Kıdem Tazminatı Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
Örneğin, bir işçi 5 yıl 6 ay boyunca bir işyerinde çalışmışsa, kıdem tazminatı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
5 tam yıl için kıdem tazminatı = 5 * 30 günlük brüt ücret = 150 günlük brüt ücret
6 ayın kıdem tazminatı = 6/12 * 30 günlük brüt ücret = 15 günlük brüt ücret
Toplam kıdem tazminatı = 150 günlük brüt ücret + 15 günlük brüt ücret = 165 günlük brüt ücret
Kıdem Tazminatı Almanın Aşamaları
Kıdem tazminatı almak için işçinin yapması gerekenler aşağıdaki gibidir:
- İş akdinin feshedilmesi halinde, işçinin işyerinden ayrıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde işverene ihtarname göndermesi gerekir.
- İhtarnamede, işçinin işten ayrıldığı tarih, işçinin kıdemi ve kıdem tazminatı talebi belirtilmelidir.
- İşveren, ihtarname tarihinden itibaren 30 gün içinde işçiye kıdem tazminatını ödemek zorundadır.
- İşverenin kıdem tazminatını ödememesi halinde, işçi yasal yollara başvurabilir.
Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?
Kıdem tazminatı almak için işçinin yapması gerekenler aşağıdaki gibidir:
- İhtarname gönderme
İş akdinin feshedilmesi halinde, işçinin işyerinden ayrıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde işverene ihtarname göndermesi gerekir. İhtarnamede, işçinin işten ayrıldığı tarih, işçinin kıdemi ve kıdem tazminatı talebi belirtilmelidir.
İhtarname örneği aşağıdaki gibidir:
İhtarname
Kelime ve İmza
[İhtarnameyi gönderen işçinin adı, soyadı ve adresi]
[İhtarnameyi gönderen işçinin işverenin adı, soyadı ve adresi]
Konu: Kıdem tazminatı talebi
Sayın [İşverenin adı],
[İşyerinin adı] işyerinde [unvan] olarak çalışmaktaydım. 01.01.2023 tarihinde iş akdimin sona erdiğini tarafınıza bildiririm.
İşyerinde [yıl] yıl [ay] ay çalışmış bulunmaktayım. Buna göre, kıdem tazminatı talebim [gün] günlük brüt ücret tutarındadır.
Kıdem tazminatı talebimin tarafıma [tarih] tarihine kadar ödenmesini rica ederim. Aksi takdirde yasal yollara başvuracağımı bilmenizi isterim.
Saygılarımla,
[İhtarnameyi gönderen işçinin adı, soyadı]
- İşverene dava açma
İşverenin kıdem tazminatını ödememesi halinde, işçi yasal yollara başvurabilir. İşverene karşı kıdem tazminatı davası açmak için işçinin öncelikle arabulucuya başvurması gerekir. Arabuluculuk görüşmeleri olumlu sonuçlanmazsa, işçi iş mahkemesine dava açabilir.
İş mahkemesinde kıdem tazminatı davası açmak için işçinin aşağıdaki belgeleri mahkemeye sunması gerekir:
- İşe giriş bildirgesi
- İşten ayrılış bildirgesi
- İh