Romatoid Artrit
Romatoid artrit (RA), eklemleri etkileyen kronik bir iltihaplı hastalıktır. Eklem ağrısı, şişlik ve sertliğe neden olabilir. RA ayrıca yorgunluk, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi sistemik semptomlara da neden olabilir.
RA’nın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bağışıklık sisteminin eklemlere saldırması sonucu oluştuğu düşünülmektedir. RA’lı kişilerde, eklemlerin içini kaplayan sinovyal zar iltihaplanır ve kalınlaşır. Bu iltihaplanma, eklem ağrısı, şişlik ve sertliğe neden olur. Ayrıca, sinovyal zar eklem kıkırdağını ve kemiğini de tahrip edebilir. Bu da eklem deformitesine ve hareket kısıtlılığına yol açabilir.
RA, her yaşta görülebilir, ancak genellikle 40-60 yaşları arasında ortaya çıkar. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. RA’nın tedavisi yoktur, ancak ilaçlar ve diğer tedaviler semptomları kontrol etmeye ve eklem hasarını önlemeye yardımcı olabilir.
RA’nın Belirtileri
RA’nın en sık görülen belirtileri şunlardır:
- Eklem ağrısı
- Eklem şişliği
- Eklem sertliği
- Sabah tutukluğu
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Kilo kaybı
- Ateş
- Terleme
- Lenf düğümlerinde şişlik
RA’nın belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde sadece birkaç eklem etkilenirken, diğerlerinde birçok eklem etkilenebilir. RA’nın şiddeti de kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde hafif semptomlar görülürken, diğerlerinde şiddetli semptomlar görülebilir.
RA’nın Teşhisi
RA’nın teşhisi için doktorunuz tıbbi geçmişinizi soracak ve fizik muayene yapacaktır. Ayrıca, kan testleri ve görüntüleme testleri isteyebilir.
- Kan testleri: RA’lı kişilerde, eklem iltihabını gösteren bazı kan belirteçleri yüksek olabilir. Bu belirteçler arasında romatoid faktör (RF) ve anti-siklik sitrülinlenmiş peptit (anti-CCP) bulunur.
- Görüntüleme testleri: Röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi görüntüleme testleri, eklem hasarını tespit etmek için kullanılabilir.
RA’nın Tedavisi
RA’nın tedavisi yoktur, ancak ilaçlar ve diğer tedaviler semptomları kontrol etmeye ve eklem hasarını önlemeye yardımcı olabilir.
- İlaçlar: RA’nın tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında ağrı kesiciler, iltihap önleyiciler, hastalığı modifiye eden antiromatizmal ilaçlar (DMARD’lar) ve biyolojik ilaçlar bulunur.
- Diğer tedaviler: RA’nın tedavisinde kullanılan diğer tedaviler arasında fizik tedavi, ergoterapi, mesleki terapi ve cerrahi tedavi bulunur.
RA’nın Komplikasyonları
RA, tedavi edilmediğinde eklem deformitesine, hareket kısıtlılığına ve sakatlığa yol açabilir. Ayrıca, RA kalp hastalığı, akciğer hastalığı ve böbrek hastalığı gibi diğer sağlık sorunlarına da yol açabilir.
RA’nın Önlenmesi
RA’nın önlenmesi için bilinen bir yol yoktur. Ancak, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, RA riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı şunları içerir:
- Düzenli egzersiz yapmak
- Sağlıklı bir diyet yapmak
- Sigara içmemek
- Aşırı alkol tüketmemek
- Stresten uzak durmak
RA Hakkında Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Romatoid Artrit Derneği: https://www.rad.org.tr/
- Romatoid Artrit Vakfı: https://www.rheumatoidarthritis.org/
- Romatoid Artrit Bilgi Merkezi: https://www.niams.nih.gov/health-topics/rheumatoid-arthritis
- Romatoid Artrit Tedavi Rehberi: https://www.uptodate.com/contents/treatment-of-rheumatoid-arthritis-in-adults