Sarılık Evde Nasıl Tedavi Edilir?
Sarılık, cilt, göz akı ve mukoza zarlarının sarı renk almasına neden olan bir durumdur. Bu duruma neden olan temel faktör, kandaki bilirubin miktarının artmasıdır. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin yıkımı sonucu oluşan bir maddedir. Karaciğer, bilirubini vücuttan atmaya yardımcı olur. Ancak, karaciğerin bilirubini etkili bir şekilde atamadığı durumlarda sarılık ortaya çıkabilir.
Sarılık, yenidoğan bebeklerde en yaygın görülen durumdur. Yenidoğan bebeklerde sarılık, karaciğerin henüz tam olarak gelişmemiş olmasından kaynaklanır. Yenidoğan sarılığı genellikle 2-3 hafta içinde kendiliğinden geçer.
Yetişkinlerde sarılık, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Bu nedenler arasında şunlar sayılabilir:
- Karaciğer hastalığı
- Kan hastalıkları
- Bağırsak hastalıkları
- İlaç yan etkileri
- Kanser
Sarılık, şiddetine göre hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılabilir. Hafif sarılık genellikle herhangi bir tedavi gerektirmez. Orta ve şiddetli sarılık vakalarında ise tedavi gerekebilir.
Evde Sarılık Tedavisi
Hafif sarılık vakalarında evde tedavi uygulanabilir. Evde sarılık tedavisinin temel amacı, bilirubinin vücuttan atılmasını hızlandırmaktır. Bu amaçla aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:
- Bol sıvı tüketimi: Bol sıvı tüketimi, bilirubinin vücuttan atılmasını kolaylaştırır. Günde 2-3 litre su içilmesi önerilir.
- Güneş ışığı: Güneş ışığı, bilirubinin parçalanmasına yardımcı olur. Bebek ve yetişkinlerde sarılık varsa, günde 2-3 saat güneş ışığında kalmaları önerilir.
- Emzirme: Anne sütü, bilirubinin vücuttan atılmasını kolaylaştıran bileşikler içerir. Bu nedenle, emziren annelerin bebeklerini düzenli olarak emzirmeleri önerilir.
Bebeklerde Sarılık Tedavisi
Yenidoğan bebeklerde sarılık genellikle kendiliğinden geçer. Ancak, bilirubin seviyeleri yüksek ise veya sarılık belirtileri şiddetli ise tedavi gerekebilir.
Yenidoğan sarılığı tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
- Bol sıvı tüketimi: Bebeğe bol sıvı verilmesi önerilir. Bu, bilirubinin vücuttan atılmasını kolaylaştırır.
- Güneş ışığı tedavisi: Bebeğin günde 2-3 saat güneş ışığında kalması önerilir. Güneş ışığı, bilirubinin parçalanmasına yardımcı olur.
- Fototerapi: Fototerapi, sarılığın tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde, bebek özel bir lambanın altında tutulur. Lamba, bilirubinin parçalanmasına yardımcı olan mavi ışık yayar.
- İlaç tedavisi: Bilirubin seviyeleri çok yüksek ise veya sarılık belirtileri şiddetli ise ilaç tedavisi gerekebilir. Bu amaçla, bilirubinin vücuttan atılmasını kolaylaştıran ilaçlar kullanılabilir.
Yetişkinlerde Sarılık Tedavisi
Yetişkinlerde sarılık, altta yatan nedene göre tedavi edilir. Karaciğer hastalığı nedeniyle oluşan sarılıkta, karaciğerin işlevini destekleyen ilaçlar kullanılabilir. Kan hastalıkları nedeniyle oluşan sarılıkta, kan transfüzyonu veya ilaç tedavisi gerekebilir. Bağırsak hastalıkları nedeniyle oluşan sarılıkta, bağırsaktaki sorunun tedavisi gerekir. İlaç yan etkileri nedeniyle oluşan sarılıkta, ilaç kullanımı durdurulabilir veya farklı bir ilaçla değiştirilebilir. Kanser nedeniyle oluşan sarılıkta, kanser tedavisi gerekir.
Sarılık Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sarılık tedavisinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Sarılık belirtileri şiddetli ise veya bilirubin seviyeleri çok yüksek ise, bir doktora başvurulması gerekir.
- Sarılık tedavisi sırasında, altta yatan nedene göre doktorun önerilerine uyulması gerekir.
- Sarılık tedavisi sırasında, doktorun önerilerine göre düzenli olarak kontrollere gidilmesi gerekir.
Sarılık Önleme
Sarılığın önlenmesi için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- Yenidoğan bebeklerde, anne sütünün yeterli miktarda alınmasına özen gösterilmelidir.
- Yetişkinlerde, karaciğer sağlığını korumak için sağlıklı beslenmeye dikkat edilmeli, alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Bağırsak sağlığını korumak için, bol lifli gıdalar tüketilmelidir.
- İlaç kullanımı sırasında, doktorun önerilerine uy