Sarılık Geçici mi?
Sarılık, cilt ve gözlerin sararmasıdır. Bilirubin adı verilen bir pigmentin kanda birikmesinden kaynaklanır. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla oluşur. Normalde karaciğer tarafından işlenir ve dışkı yoluyla vücuttan atılır. Ancak karaciğer bilirubini işlemede zorluk çekerse, kanda birikir ve sarılığa neden olur.
Sarılık geçici veya kalıcı olabilir. Geçici sarılık genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer. Kalıcı sarılık ise altta yatan bir tıbbi rahatsızlığın belirtisi olabilir ve tedavi gerektirir.
Geçici Sarılık Nedenleri
- Yeni doğan sarılığı: Yeni doğan bebeklerin yaklaşık yarısında görülür. Genellikle doğumdan sonraki birkaç gün içinde başlar ve birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer.
- Emzirme sarılığı: Emziren bebeklerde görülebilir. Genellikle doğumdan sonraki birkaç hafta içinde başlar ve birkaç ay sürebilir.
- Gilbert sendromu: Karaciğerin bilirubini işleme yeteneğinin azaldığı kalıtsal bir hastalıktır. Genellikle hafiftir ve tedavi gerektirmez.
- Crigler-Najjar sendromu: Karaciğerin bilirubini işleme yeteneğinin tamamen veya kısmen eksik olduğu kalıtsal bir hastalıktır. Tedavi gerektirir.
Kalıcı Sarılık Nedenleri
- Karaciğer hastalıkları: Hepatit, siroz ve karaciğer kanseri gibi karaciğer hastalıkları sarılığa neden olabilir.
- Safra kesesi hastalıkları: Safra kesesi taşları ve safra kesesi kanseri gibi safra kesesi hastalıkları sarılığa neden olabilir.
- Pankreas hastalıkları: Pankreatit ve pankreas kanseri gibi pankreas hastalıkları sarılığa neden olabilir.
- Bağırsak hastalıkları: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi bağırsak hastalıkları sarılığa neden olabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar sarılığa neden olabilir. Bunlar arasında antibiyotikler, ağrı kesiciler ve kolesterol düşürücü ilaçlar bulunur.
Sarılık Belirtileri
- Cilt ve gözlerin sararması
- Kaşıntı
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Mide bulantısı
- Kusma
- İdrarın koyulaşması
- Dışkının açık renkli olması
Sarılık Tanısı
Sarılık tanısı için doktorunuz tıbbi geçmişinizi soracak ve fizik muayene yapacaktır. Ayrıca kan testleri, görüntüleme testleri ve karaciğer biyopsisi gibi testler isteyebilir.
Sarılık Tedavisi
Sarılık tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. Geçici sarılık genellikle tedavi gerektirmez. Kalıcı sarılık ise altta yatan tıbbi rahatsızlığın tedavisini gerektirir.
Sarılık Önlenmesi
Sarılık önlenebilir bir hastalık değildir. Ancak altta yatan tıbbi rahatsızlıkların önlenmesi sarılık riskini azaltabilir. Örneğin, hepatit A ve hepatit B aşısının yaptırılması, hepatit A ve hepatit B enfeksiyonlarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Faydalı Siteler
İlgili Dosyalar