Tazminat Alabilmek İçin Kaç Yıl Çalışmak Lazım?
Türkiye’de iş kanunu kapsamında çalışan işçilerin, iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshedilmesi durumunda kıdem tazminatına hak kazanması için belirli şartlar aranmaktadır. Bu şartlardan biri, işçinin işyerinde en az bir yıl çalışmış olmasıdır. Yani, bir işçinin iş yerinden tazminat alabilmesi için en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
İşçinin işyerinde çalışma süresi bir yıldan az ise, işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Ancak, bu sürenin hesabında, işçinin iş sözleşmesinin askıda kaldığı süreler de dikkate alınır. Örneğin, işçinin iş sözleşmesi hastalık, doğum, askerlik, grev veya lokavt gibi nedenlerle askıya alınmışsa, bu süreler de kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır.
İşçinin işyerinde çalışmasının kesintisiz olması da gerekmez. İşçinin iş sözleşmesinin askıda kaldığı süreler dışında, işyerinde çalıştığı süreler toplamı bir yılı doldurduğu takdirde, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Örneğin, işçinin iş sözleşmesi bir yıl boyunca kesintiye uğramadan çalışmışsa, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak, işçinin iş sözleşmesi bir yıl boyunca kesintiye uğrayarak çalışmışsa, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için, toplam çalışma süresinin bir yılı doldurması gerekir.
İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi için aranan bir diğer şart ise, işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmiş olmasıdır. İşçi kendi isteğiyle işten ayrılırsa, kıdem tazminatına hak kazanamaz. Ancak, işçinin iş sözleşmesi işveren tarafından haksız bir şekilde feshedilmişse, işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi için aranan şartlardan biri de, işçinin iş sözleşmesine tabi işçi olarak çalışmasıdır. İş kanunu kapsamında iş sözleşmesine tabi olarak çalışan işçiler, kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak, iş sözleşmesine tabi olmayan işçiler, kıdem tazminatına hak kazanamaz.
İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi için aranan şartlardan biri de, işçinin 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmesidir. 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmeyen kişiler, kıdem tazminatına hak kazanamaz.
Kıdem Tazminatı Hesaplanması
İşçinin kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır. Örneğin, asgari ücretle çalışan bir işçinin kıdem tazminatı, her yıl için 30 günlük asgari ücret tutarındadır.
İşçinin kıdem tazminatı hesabında, işçinin iş sözleşmesinin askıda kaldığı süreler de dikkate alınır. Örneğin, işçinin iş sözleşmesi hastalık, doğum, askerlik, grev veya lokavt gibi nedenlerle askıya alınmışsa, bu süreler de kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır.
Kıdem Tazminatı Alınması
İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi için, işçinin işverene bir dilekçe ile başvurması gerekir. Bu dilekçede, işçinin iş sözleşmesinin feshedildiğine, kıdem tazminatına hak kazandığına ve kıdem tazminatının miktarına dair bilgiler yer alır.
İşveren, işçinin talebini uygun görmezse, işçi kıdem tazminatı alabilmek için arabuluculuk veya dava yoluna başvurabilir.
Tazminat Hesaplama Örneği
Örneğin, 2023 yılında asgari ücretle çalışan bir işçinin, 2022 yılında 10 yıl çalıştığını varsayalım. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (Asgari ücret * 30 gün) * 10 yıl
= 2.825,90 TL * 10 yıl
= 28.259,00 TL
Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı tutarı 28.259,00 TL’dir.
Sonuç
Tazminat alabilmek için kaç yıl çalışmak lazım sorusunun cevabı, işçinin iş sözleşmesinin feshedilmiş olmasına, işçinin işyerinde en az bir yıl çalışmış olmasına ve işçinin iş sözleşmesine tabi işçi olarak çalışmasına bağlıdır.