Tazminat Alma
Tazminat, bir kişinin iş sözleşmesi sona erdiğinde, işveren tarafından kendisine ödenen bir miktar paradır. Tazminat, işçinin iş yerinde geçirdiği süreye, aldığı ücrete ve işten ayrılma nedenine göre değişir.
Türkiye’de Tazminat Türleri
Türkiye’de işçilerin iş sözleşmesi sona erdiğinde alabileceği tazminat türleri şunlardır:
- Kıdem tazminatı: İşçinin iş yerinde en az bir yıl kesintisiz çalışması halinde hak kazandığı bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için brüt ücretinin 30 günlük tutarı kadardır.
- İhbar tazminatı: İşveren tarafından işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. İhbar tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte 30 günlük ücreti kadardır.
- İş güvencesi tazminatı: İşveren tarafından işçinin iş sözleşmesinin haksız bir nedenle feshedilmesi halinde, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. İş güvencesi tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 4 aylık ücreti kadardır.
- Yıllık izin ücreti: İşçinin yıllık izinlerini kullanmadan iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Yıllık izin ücreti, işçinin yıllık izin hakkının karşılığı olan ücrettir.
- Fazla mesai ücreti: İşçinin fazla mesai yaparak çalıştığı süreler için, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Fazla mesai ücreti, işçinin normal çalışma saatlerinin dışında çalıştığı süreler için, işçinin normal ücretinin iki katı kadardır.
- Ücret alacağı: İşçinin iş sözleşmesi sona erdiğinde, kendisine ödenmemiş olan ücret alacakları için, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür.
Tazminat Alma Şartları
Tazminat alma hakkı, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesi halinde doğmaktadır. Tazminat alma hakkının doğması için, işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçi, iş sözleşmesine tabi bir işçi olmalıdır.
- İşçi, iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmalıdır.
- İş sözleşmesi, işveren tarafından haksız bir nedenle feshedilmemiş olmalıdır.
Kıdem Tazminatı Almanın Şartları
Kıdem tazminatı almanın şartları, yukarıdaki genel şartlara ek olarak aşağıdaki şartları da içermektedir:
- İş sözleşmesi, belirsiz süreli olmalıdır.
- İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmemiş olmalıdır.
İhbar Tazminatı Almanın Şartları
İhbar tazminatı almanın şartları, yukarıdaki genel şartlara ek olarak aşağıdaki şartları da içermektedir:
- İşveren tarafından işçinin iş sözleşmesi feshedilmiş olmalıdır.
- İşçinin iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmemiş olmalıdır.
İş Güvencesi Tazminatı Almanın Şartları
İş güvencesi tazminatı almanın şartları, yukarıdaki genel şartlara ek olarak aşağıdaki şartları da içermektedir:
- İşveren, işçiyi haksız bir nedenle işten çıkarmış olmalıdır.
- İşçi, iş güvencesi kapsamında bir işçi olmalıdır.
Tazminat Alma Süreci
Tazminat alma süreci, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesi ile başlar. İşçi, iş sözleşmesinin feshedildiğini gösteren belgeyi aldıktan sonra, tazminat talebini işverene yazılı olarak bildirmelidir. İşveren, işçinin tazminat talebini en geç bir ay içinde yerine getirmek zorundadır.
İşveren, işçinin tazminat talebini yerine getirmezse, işçi İŞKUR’a başvurarak, işveren hakkında icra takibi başlatabilir. İŞKUR, işçinin talebi üzerine, işçiye tazminatını ödeyerek, işverene karşı işçinin yerine icra takibi başlatabilir.
Tazminat Almada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Tazminat alma sürecinde, işçinin aşağıdaki hususlara dikkat etmesi gerekir:
- İş sözleşmesinin feshedildiğini gösteren belgeyi mutlaka almalıdır.
- Tazminat talebini işverene yazılı olarak bildirmelidir.
- **İşverenin tazminat talebini yerine getirmemesi halinde, İŞKUR’a