Tazminat Alma Koşulları
Tazminat, bir işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından veya işçi tarafından feshedilmesi durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir ödemedir. Tazminat, işçinin işyerinde geçirdiği süre boyunca kazandığı kıdem ve ihbar tazminatı olmak üzere iki şekilde hesaplanır.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti karşılığında ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin, işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması gerekir.
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesini işveren tarafından veya işçi tarafından feshedilmesi durumunda, işçinin işverene veya işverenin işçiye karşı ödemesi gereken bir tazminattır. İhbar tazminatına hak kazanabilmek için işçinin, işverenin işyerinde en az altı ay süreyle çalışması gerekir.
Tazminat Alma Şartları
İşçinin tazminat alabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçinin işçi sayılması gerekir. İşçi sayılabilmesi için, işçinin işverenin işyerinde, işverenin emir ve talimatları altında çalışması gerekir.
- İşçinin işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması gerekir. Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin, işverenin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması gerekir. İhbar tazminatına hak kazanabilmek için işçinin, işverenin işyerinde en az altı ay süreyle çalışması gerekir.
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından veya işçi tarafından feshedilmiş olması gerekir. İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi durumunda, işçi kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanır. İşçinin iş sözleşmesini haklı bir nedenle feshetmesi durumunda, işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
Tazminat Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti karşılığında ödenir. Örneğin, bir işçi 10 yıl boyunca bir işyerinde çalışmışsa, kıdem tazminatı olarak 10 yıl x 30 gün x brüt ücret = 3000 günlük brüt ücret ödemesi alır.
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesini feshettiği tarihte işyerinde en son aldığı brüt ücrete göre hesaplanır. Örneğin, bir işçi 10.000 TL brüt ücretle çalışıyorsa ve iş sözleşmesini bir ay önce feshetmişse, ihbar tazminatı olarak 10.000 TL x 1 ay = 10.000 TL ödemesi alır.
Tazminat Alma Süresi
İşçi, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde işverene ihtarname göndererek tazminatını talep edebilir. İşveren, ihtarname tarihinden itibaren en geç bir ay içinde işçiye tazminatı ödemek zorundadır.
İşveren, işçinin tazminat taleplerini ödememesi durumunda, işçi İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre icra takibi başlatabilir.
Tazminat Alınması ile İlgili Diğer Hususlar
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi durumunda, işçi kıdem ve ihbar tazminatına ek olarak, işsizlik sigortası ödeneği de almaya hak kazanır.
- İşçinin iş sözleşmesini haklı bir nedenle feshetmesi durumunda, işçi kıdem tazminatına hak kazanır, ancak ihbar tazminatına hak kazanamaz.
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından veya işçi tarafından feshedilmesi durumunda, işçinin işyerinde geçirdiği süre boyunca kazandığı yıllık izin ücreti de tazminat hesabına dahil edilir.
Tazminat Alma Süreci
İşçinin tazminat alma süreci aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- İşçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi
- İşçinin ihtarname göndererek tazminat talep etmesi
- İşverenin ihtarname tarihinden itibaren en geç bir ay içinde tazminatı ödemesi
- İşverenin tazminatı ödememesi durumunda işçinin icra takibi başlatması