Tazminat Hesaplama
İş hukukunda, iş sözleşmesinin sona ermesi halinde işçiye veya işverene ödenen tazminatlara “iş sonu tazminatı” adı verilir. İş sonu tazminatı, işçinin işverene karşı sahip olduğu bir haktır ve iş sözleşmesinin haksız olarak sona ermesi halinde işçiye ödenir.
İş sonu tazminatı, iki ana başlıkta incelenebilir:
- Kıdem tazminatı: İşçi, işverenin yanında en az bir yıl çalışmışsa kıdem tazminatına hak kazanır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücretidir.
- İhbar tazminatı: İş sözleşmesi, işçinin veya işverenin haklı nedene dayanmaksızın sona ermesi halinde ihbar tazminatına hak kazanılır. İhbar tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücretidir.
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı hesaplanırken aşağıdaki bilgilere ihtiyaç vardır:
- İşçinin işe giriş tarihi
- İşçinin işten çıkış tarihi
- İşçinin brüt ücreti
Kıdem tazminatı, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (İşçinin brüt ücreti * İşçinin çalıştığı tam yıl sayısı) / 30
Örneğin, bir işçi 2023 yılında işe başlamış ve 2024 yılında işten çıkarılmış olsun. İşçinin brüt ücreti 10.000 TL olsun. Bu durumda işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (10.000 TL * 1) / 30
= 333,33 TL
İşçinin çalıştığı tam yıl sayısı, işe başlama ve işten çıkış tarihleri arasında kalan gün sayısının 360’a bölünmesiyle bulunur.
Örneğin, bir işçi 2023 yılında 1 Ocak’ta işe başlamış ve 2024 yılında 30 Aralık’ta işten çıkarılmış olsun. Bu durumda işçinin çalıştığı tam yıl sayısı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
(365 gün - 1 gün) / 360
= 364 / 360
= 1
İhbar Tazminatı Hesaplama
İhbar tazminatı hesaplanırken aşağıdaki bilgilere ihtiyaç vardır:
- İşçinin işe giriş tarihi
- İşçinin işten çıkış tarihi
- İşçinin brüt ücreti
İhbar tazminatı, aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır:
İhbar tazminatı = (İşçinin brüt ücreti * İşçinin çalıştığı tam yıl sayısı) / 30
İş sözleşmesi, işçinin veya işverenin haklı nedene dayanmaksızın sona ermesi halinde ihbar tazminatı ödenir. İşverenin haklı nedenle işten çıkarma hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir. İşçinin haklı nedenle işten ayrılma hakkı ise, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde düzenlenmiştir.
İş sözleşmesi, işçinin veya işverenin haklı bir nedene dayanmaksızın sona ermesi halinde ihbar tazminatı ödenir. Ancak, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi halinde, işverene ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü yoktur.
Tazminat Hesaplama Araçları
İnternette, tazminat hesaplama işlemini kolaylaştıran birçok araç bulunmaktadır. Bu araçlar, işçinin işe giriş ve işten çıkış tarihlerini, brüt ücretini ve diğer gerekli bilgileri girerek tazminat tutarını hesaplayabilir.
Tazminat Hesaplamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tazminat hesaplama işleminde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır:
- İşçinin brüt ücreti, sigorta primi, sendika aidatı, vergi gibi kesintiler öncesindeki ücrettir.
- İşçinin çalıştığı tam yıl sayısı, işe başlama ve işten çıkış tarihleri arasında kalan gün sayısının 360’a bölünmesiyle bulunur.
- İşverenin haklı nedenle işten çıkarma hakkı, 4857 sayılı İş