Tazminat Hesaplanırken Son Kaç Aya Bakılır?
Tazminat, işçinin işverenle olan iş ilişkisinin sona ermesi durumunda, işçinin aldığı veya alabileceği ücretin bir kısmıdır. Tazminatın amacı, işçinin işsiz kaldığı dönemde geçimini sağlayabilmesini ve yeni bir iş bulmaya hazırlanabilmesini kolaylaştırmaktır.
Türkiye’de tazminat, İş Kanunu’nun 1475 ve 1476. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu maddelere göre, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçinin işverenin iş yerinde en az bir yıl çalışması gerekir.
- İşçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından haklı nedenle feshedilmemiş olmalıdır.
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Tam yıl olarak tamamlanmamış süreler için ise, çalışılan gün sayısı 365’e bölünerek elde edilen rakam, 30 ile çarpılarak günlük ücret bulunur ve bu günlük ücret, çalışılan gün sayısıyla çarpılarak tazminat miktarı hesaplanır.
Tazminat Hesaplanırken Son Aylara Bakılır mı?
Tazminat hesaplanırken, işçinin çalıştığı tüm yıllar dikkate alınır. Yani, işçinin işe başladığı ilk günden itibaren çalıştığı tüm yıllar, tazminat hesabına dahil edilir.
Ancak, işçinin son aylarda aldığı ücret, tazminat hesabında etkili olabilir. Bunun nedeni, işçinin son aylarda aldığı ücretin, daha önceki aylarda aldığı ücretten daha yüksek olmasıdır. Bu durumda, tazminat miktarı da artacaktır.
Örneğin, bir işçi 10 yıl boyunca bir işyerinde çalışmış ve son 2 yılda aldığı ücret, önceki yıllarda aldığı ücretten daha yüksek olsun. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı, son 2 yılda aldığı ücret üzerinden hesaplanarak daha yüksek olacaktır.
Tazminat Hesaplanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Tazminat hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- İşçinin alacağı kıdem tazminatının tavanı, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı 19.982,83 TL’dir.
- İşçinin aldığı ücrete ek olarak, işveren tarafından sağlanan işveren primi, yemek yardımı, yol yardımı gibi ödemeler de tazminat hesabına dahil edilebilir.
- İşçinin aldığı ücrete ilişkin olarak yapılan vergi kesintileri, tazminat hesabında dikkate alınmaz.
Tazminat Hesaplama Örneği
Bir işçi, 10 yıl boyunca bir işyerinde çalışmış ve son 2 yılda aldığı ücret, önceki yıllarda aldığı ücretten daha yüksek olsun. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı, son 2 yılda aldığı ücret üzerinden hesaplanarak daha yüksek olacaktır.
İşçinin son 2 yılda aldığı aylık brüt ücret 10.000 TL olsun. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
- Çalışılan yıl sayısı: 10
- Son 2 yıldaki aylık brüt ücret: 10.000 TL
- Kıdem tazminatı miktarı: 10.000 TL x 24 ay = 240.000 TL
Kıdem tazminatı tavanı 2023 yılı için 19.982,83 TL olduğundan, işçinin alacağı kıdem tazminatı bu rakamı geçemez. Bu durumda, işçinin alacağı kıdem tazminatı 19.982,83 TL olacaktır.
Sonuç
Tazminat, işçinin işsiz kaldığı dönemde geçimini sağlayabilmesini ve yeni bir iş bulmaya hazırlanabilmesini kolaylaştırmak için ödenen bir ödemedir. Tazminat hesaplanırken, işçinin çalıştığı tüm yıllar dikkate alınır. Ancak, işçinin son aylarda aldığı ücret, tazminat hesabında etkili olabilir.