Tazminat Hukuku 2024-2025 Güncel

Tazminat Hukuku

Tazminat hukuku, hukuka aykırı bir eylem veya ihmal sonucunda meydana gelen zararın giderilmesini sağlayan hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, zarar görenin zararını telafi etmeyi, zarar verenin ise bu zararı karşılama sorumluluğunu düzenler.

Tazminat hukuku, maddi ve manevi tazminat olmak üzere iki temel tazminat türüne ayrılır.

Maddi tazminat, zarar görenin maddi varlığında meydana gelen zararın giderilmesini amaçlar. Bu zarar, malvarlığının azalması, ek masrafların yapılması veya gelir kaybı şeklinde olabilir.

Manevi tazminat ise zarar görenin kişilik haklarının ihlali sonucunda uğradığı acıyı, elemi veya üzüntüyü gidermeyi amaçlar. Bu zarar, bedensel zarar, manevi zarar veya malvarlığı zararına bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Tazminat Hukukunun Amacı

Tazminat hukukunun temel amacı, hukuka aykırı bir eylem veya ihmal sonucunda meydana gelen zararın giderilmesini sağlamaktır. Bu amacı doğrultusunda tazminat hukuku, zarar görenin zararını telafi etmeyi, zarar verenin ise bu zararı karşılama sorumluluğunu düzenler.

Tazminat hukukunun diğer bir amacı da, hukuka aykırı eylemleri önlemektir. Bu amaçla tazminat hukuku, zarar verene caydırıcı yaptırımlar uygular.

Tazminat Hukukunun Kaynakları

Tazminat hukukunun kaynakları, anayasa, kanunlar, içtihatlar ve uluslararası sözleşmelerdir.

Anayasa, tazminat hukukunun temelini oluşturur. Anayasanın 2. maddesinde, “kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak” devletin temel amaçlarından biri olarak kabul edilmiştir. Bu amaçla devlet, hukuka aykırı eylemlerden kaynaklanan zararların giderilmesini sağlamaya çalışır.

Kanunlar, tazminat hukukunun en önemli kaynakları arasında yer alır. Tazminat hukukunun temel esaslarını belirleyen kanunlar, Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve İş Kanunu’dur.

İçtihatlar, tazminat hukukunun gelişmesinde önemli bir rol oynar. Yargıtay ve Danıştay kararları, tazminat hukukunun uygulanmasında yol gösterici niteliktedir.

Uluslararası sözleşmeler, tazminat hukukunun uluslararası boyutunu oluşturur. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler, tazminat hukukunun uygulanmasında dikkate alınır.

Tazminat Hukukunun Temel İlkeleri

Tazminat hukukunun temel ilkeleri, aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kusur ilkesi: Tazminat sorumluluğunun doğabilmesi için, zarara neden olan eylemin hukuka aykırı olması ve failin bu eylemde kusurlu olması gerekir.
• Haksızlık ilkesi: Tazminat sorumluluğunun doğabilmesi için, zararın hukuka aykırı bir eylem veya ihmal sonucunda meydana gelmiş olması gerekir.
• Zarar-sebepsellik bağı ilkesi: Tazminat sorumluluğunun doğabilmesi için, zararın hukuka aykırı bir eylem veya ihmal ile meydana gelmiş olması gerekir.
• Ölçülülük ilkesi: Tazminat, zararın giderilmesini sağlayacak ölçüde olmalı, zarar görenin zenginleşmesine neden olmamalıdır.

Tazminat Hukukunun Uygulama Alanları

Tazminat hukuku, birçok alanda uygulanan bir hukuk dalıdır. Tazminat hukukunun uygulama alanlarından bazıları, aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Borçlar hukuku: Borçlar hukukunda, sözleşmenin ihlali sonucunda meydana gelen zararlar tazmin edilir.
• Medeni hukuk: Medeni hukukta, haksız fiil sonucunda meydana gelen zararlar tazmin edilir.
• İş hukuku: İş hukukunda, iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucunda meydana gelen zararlar tazmin edilir.
• Trafik hukuku: Trafik hukukunda, trafik kazaları sonucunda meydana gelen zararlar tazmin edilir.
• Ceza hukuku: Ceza hukukunda, suç fiilinden kaynaklanan zararlar tazmin edilir.

Tazminat Davaları

Tazminat hukukunda, zarar görenin zararını tazminini sağlamak amacıyla açılan davalara tazminat davaları denir. Tazminat davaları, genel mahkemelerde görülür.

Tazminat davaları, maddi tazminat davası ve manevi tazminat davası olmak üzere iki temele ayrılır.

Maddi tazminat davaları, zarar görenin