Tazminat Komisyonu Nedir?
Tazminat Komisyonu, 6384 sayılı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Olan Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun ile kurulan ve 23 Eylül 2012 tarihinden önce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) yapılmış başvurulara bakmakla görevli olan bir idari kuruldur. Komisyon, Adalet Bakanlığı’na bağlı olup, Ankara’da bulunmaktadır.
Tazminat Komisyonu’nun Görevleri
Tazminat Komisyonu’nun görevleri şunlardır:
- 23 Eylül 2012 tarihinden önce AİHM’e yapılmış başvurulara ilişkin tazminat taleplerini inceleyip karara bağlamak.
- AİHM’in Türkiye aleyhine verdiği tazminata ilişkin kararların uygulanmasını sağlamak.
- AİHM’in Türkiye aleyhine verdiği tazminata ilişkin kararların uygulanmasını sağlamak amacıyla gerekli incelemeleri yapmak ve önerilerde bulunmak.
Tazminat Komisyonu’nun Yetkileri
Tazminat Komisyonu’nun yetkileri şunlardır:
- Başvuruları kabul veya reddetme.
- Başvuruları kısmen veya tamamen kabul ederek tazminat ödemeye karar verme.
- Başvuruları kısmen veya tamamen reddetme gerekçelerini açıkça belirtme.
- Kararlarını gerekçeli olarak yazma ve ilgililere tebliğ etme.
- Kararlarına karşı itiraz yolunu açma.
Tazminat Komisyonu’na Başvuru Şartları
Tazminat Komisyonu’na başvuru yapabilmek için aşağıdaki şartlar aranır:
- Başvuru sahibinin, 23 Eylül 2012 tarihinden önce AİHM’e bireysel başvuru yapmış olması gerekir.
- Başvuru konusunun, AİHM’in yerleşik içtihadına göre Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ihlal edilmesi iddiasını içermesi gerekir.
- Başvuru sahibinin, AİHM’in Türkiye aleyhine verdiği kararda tazminat ödenmesine karar verilmiş olması gerekir.
Tazminat Komisyonu’na Başvuru Süreci
Tazminat Komisyonu’na başvuru, başvuru sahibinin veya vekilinin imzasını taşıyan bir dilekçe ile yapılır. Dilekçede, başvuru sahibinin adı, soyadı, adresi, kimlik bilgileri, başvuru konusu ve talep edilen tazminat miktarı belirtilir. Başvuru dilekçesine, başvuru konusunu ispatlayan belgeler de eklenir.
Tazminat Komisyonu, başvuru dilekçesini inceleyerek kabul veya reddeder. Başvuru kabul edilirse, Komisyon, tazminat miktarını belirlemek için bir bilirkişi heyeti görevlendirir. Bilirkişi heyeti, başvuru konusunu inceleyerek tazminat miktarını belirler ve Komisyon’a sunar. Komisyon, bilirkişi heyetinin belirlediği tazminat miktarını onaylayabilir veya değiştirebilir.
Komisyon, kararını gerekçeli olarak yazar ve ilgililere tebliğ eder. Karara karşı, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde Ankara İdare Mahkemesi’ne itiraz edilebilir.
Tazminat Komisyonu’nun Kararlarının Yargı Denetimi
Tazminat Komisyonu’nun kararları, yargı denetimine tabidir. Komisyon kararlarına karşı, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde Ankara İdare Mahkemesi’ne itiraz edilebilir. İtiraz üzerine, Ankara İdare Mahkemesi, dosyayı esastan inceleyerek karar verir.
Tazminat Komisyonu’nun Kararlarının Uygulanması
Tazminat Komisyonu’nun tazminat ödemesine karar verdiği durumlarda, ödeme, Maliye Bakanlığı tarafından yapılır. Ödeme, başvuru sahibinin banka hesabına veya posta yoluyla yapılır.
Tazminat Komisyonu’nun Çalışma Esasları
Tazminat Komisyonu, beş üyeden oluşur. Üyeler, Adalet Bakanı tarafından atanır. Komisyonun Başkanı, Adalet Bakanlığı’nda görevli bir hukukçudur.
Komisyon, her yıl düzenli olarak toplanır. Komisyonun toplantıları, en az dört üyenin katılımıyla yapılır. Kararlar, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınır.
Komisyon, çalışmalarında, AİHM’in içtihadına ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne uygun hareket eder.
Tazminat Komisyonu’nun Önemi
Tazminat Komisyonu, AİHM’in Türkiye aleyhine verdiği tazminata ilişkin kararların uygulanmasını sağlamaya yönelik önemli bir kurumdur. Komisyon, bu kararların hızlı ve etkin bir şekilde uygulanmasını sağlayarak, AİHS’nin ihlal edildiği iddialarının giderilmesine katkıda bulunur.