Tazminat Nedir?
Tazminat, bir zararın karşılığı olarak ödenen paradır. İş hukukunda tazminat, işçinin işverene karşı sahip olduğu bir haktır. İşçi, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışları, işverenin veya onun yakınlarının işçiye fiziksel veya psikolojik şiddet uygulaması, işverenin işçinin iş sözleşmesini haksız olarak feshetmesi gibi durumlarda tazminat talebinde bulunabilir.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için kendisine bir aylık brüt ücreti tutarında ödenen tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde en az bir yıl çalışmış olması halinde ödenir.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, işçinin son aldığı brüt ücret üzerinden hesaplanır. İşçinin brüt ücreti belirlenirken, sigorta primi, sendika aidatı, vergi gibi kesintiler öncesindeki ücret esas alınır. Bunun yanı sıra, süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de hesaplamaya dahil edilir.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için bir aylık brüt ücreti tutarında ödenir. Örneğin, bir işçi 5 yıl boyunca bir işyerinde çalışmışsa, kıdem tazminatı olarak 5 x 1 = 5 aylık brüt ücreti alacaktır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- İşçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilmiş olabilir. Bu durumda, işçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilen tutardır.
- İşçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilmemişse, işçinin işyerinde yaptığı işe göre asgari ücretin brüt tutarı esas alınır.
- İşçinin brüt ücretine, süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de eklenir. Örneğin, işçiye düzenli olarak verilen yemek yardımı, ulaşım yardımı gibi ücretler, kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilir.
- Kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin işyerinde çalıştığı süreler dikkate alınır. İşçinin işyerinde çalıştığı süreler, iş sözleşmesinin başladığı tarihten iş sözleşmesinin sona erdiği tarihe kadar olan süredir.
Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?
Kıdem tazminatı, işçinin işverene yazılı bir dilekçe ile başvurması halinde ödenir. Dilekçede, işçinin adı soyadı, işyerinin adı, çalıştığı süreler ve talep ettiği kıdem tazminatı miktarı belirtilmelidir.
İşveren, işçinin kıdem tazminatını ödemek istemezse, işçi iş mahkemesine başvurarak kıdem tazminatının tahsili için dava açabilir.
İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesini işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışları, işverenin veya onun yakınlarının işçiye fiziksel veya psikolojik şiddet uygulaması, işverenin işçinin iş sözleşmesini haksız olarak feshetmesi gibi nedenlerle feshetmesi halinde, işçiye ödenen tazminattır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için bir aylık brüt ücreti tutarında ödenir. Bir yıldan eksik süreler için de, tam yıla kalan sürenin 30’a bölünmesi ve bu miktarın işçinin son aldığı brüt ücreti ile çarpılması suretiyle ihbar tazminatı hesaplanır.
Örneğin, bir işçi 1 yıl 3 ay boyunca bir işyerinde çalışmışsa, kıdem tazminatı olarak 1 + (3/12) = 1.25 aylık brüt ücreti alacaktır.
İhbar tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- İşçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilmiş olabilir. Bu durumda, işçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilen tutardır.
- İşçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilmemişse, işçinin işyerinde yaptığı işe göre asgari ücretin brüt tutarı esas alınır.
- İh