Tazminat Hesaplama Nasıl Yapılır?
Tazminat, iş sözleşmesinin feshi sonucunda çalışana ödenen bir ödemedir. Tazminat, çalışanın işyerinde çalıştığı süreye ve aldığı ücrete göre hesaplanır.
Tazminat Türleri
Tazminatlar, iki ana başlıkta incelenebilir:
- Kıdem tazminatı: İşçinin işyerinde çalıştığı her bir yıl için, brüt ücretin 30 günlük tutarıdır.
- İhbar tazminatı: İşverenin işçiyi işten çıkarması durumunda, işçinin çalıştığı her bir yıl için, 30 günlük brüt ücretine karşılık gelen tutardır.
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, çalışanın işyerinde çalıştığı her bir yıl için, brüt ücretin 30 günlük tutarıdır. Yani, çalışanın 1 yıl çalıştığında aldığı ücret, kıdem tazminatının da 1 yıllık tutarı olacaktır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, çalışanın son aldığı brüt ücret esas alınır. Bu ücrete, süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de dahil edilir.
Kıdem tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = Çalışanın son aldığı brüt ücret * Çalışılan süre
Örneğin, bir çalışanın son aldığı brüt ücret 15.000 TL ise ve bu çalışan 5 yıl çalışmışsa, kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 15.000 TL * 5 yıl
= 75.000 TL
Kıdem tazminatı hesaplanırken, bir yıllık tavan dikkate alınır. 2023 yılı için bir yıllık kıdem tazminatı tavanı 23.489,83 TL’dir. Çalışanın kıdem tazminatı, bu tavan miktarı ile sınırlıdır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, işverenin işçiyi işten çıkarması durumunda, işçinin çalıştığı her bir yıl için, 30 günlük brüt ücretine karşılık gelen tutardır.
İhbar tazminatı hesaplanırken, çalışanın son aldığı brüt ücret esas alınır. Bu ücrete, süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de dahil edilir.
İhbar tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
İhbar tazminatı = Çalışanın son aldığı brüt ücret * Çalışılan süre / 30
Örneğin, bir çalışanın son aldığı brüt ücret 15.000 TL ise ve bu çalışan 5 yıl çalışmışsa, ihbar tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = 15.000 TL * 5 yıl / 30
= 25.000 TL
Tazminat Hesaplama Araçları
Tazminat hesaplamak için internette birçok araç bulunmaktadır. Bu araçlar, çalışanın son aldığı brüt ücret ve çalıştığı süreyi girerek, tazminatı hesaplayabilmektedir.
Tazminat Hesaplamalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tazminat hesaplamalarında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Çalışanın son aldığı brüt ücret esas alınır.
- Süreklilik arz eden sosyal yardımlar ve benzeri ücretler de tazminata dahil edilir.
- Bir yıllık tavan dikkate alınır.
Tazminat Alamayan Çalışanlar
Aşağıdaki durumlarda çalışan tazminat alamaz:
- İş sözleşmesi, işçinin kendi isteğiyle feshedilmişse.
- İş sözleşmesi, işçinin işverene veya üçüncü bir kişiye karşı işlediği bir suç veya kabahatten dolayı feshedilmişse.
- İş sözleşmesi, işçinin işverenin güvenini kötüye kullanması veya işverene zarar vermesi nedeniyle feshedilmişse.
Tazminat Alınması İçin Yapılması Gerekenler
Tazminat alabilmek için, çalışanın öncelikle iş sözleşmesinin feshedildiğini ispatlaması gerekir. Bu ispat, iş sözleşmesinin feshinin yazılı olarak yapılması veya işveren tarafından işçinin işyerinden çıkarılması ile yapılabilir.
İş sözleşmesinin feshedildiğini ispatlayan çalışan, tazminat talebiyle işverene başvurmalıdır.