Tazminat Hesaplama Nasıl Yapılır?
Tazminat, işçinin işveren tarafından işten çıkarıldığı veya istifa ettiği durumlarda hak ettiği maddi bir ödemedir. Tazminat türleri, işçinin işten çıkarılma şekline ve gerekçesine göre değişiklik gösterebilir.
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücretine karşılık gelen bir ödemedir. Kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi yapılır.
İhbar tazminatı, işçinin işveren tarafından işten çıkarıldığı durumlarda, işverenin işçiye fesih bildirim süresine kadar çalışması karşılığında ödemesi gereken bir tazminattır. İhbar tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücretine karşılık gelir.
İş güvencesi tazminatı, işçinin işveren tarafından ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan veya işyerindeki verimliliği bozan davranışları nedeniyle işten çıkarıldığı durumlarda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminattır. İş güvencesi tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 45 günlük brüt ücretine karşılık gelir.
İş kazası tazminatı, işçinin işyerinde çalışırken geçirdiği bir iş kazası sonucu yaralanması veya sakatlanması durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminattır. İş kazası tazminatı, işçinin uğradığı maddi ve manevi zararları karşılamayı amaçlar.
Meslek hastalığı tazminatı, işçinin işyerinde çalışırken maruz kaldığı bir meslek hastalığı sonucu yaralanması veya sakatlanması durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminattır. Meslek hastalığı tazminatı, işçinin uğradığı maddi ve manevi zararları karşılamayı amaçlar.
Diğer tazminatlar, işçinin işveren tarafından işten çıkarıldığı veya istifa ettiği durumlarda, işçinin hak ettiği diğer maddi ödemelerdir. Bu tazminatlar, işçinin iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde yer alan hükümlere göre belirlenir.
Tazminat Hesaplama Formülü
Tazminat hesaplaması, işçinin çalıştığı süre ve ücreti dikkate alınarak yapılır. Kıdem tazminatı hesaplaması için kullanılan formül şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = (Çalışılan süre * 30 günlük brüt ücret)
Örneğin, bir işçi 5 yıl boyunca brüt 10.000 TL ücretle çalışmışsa, kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (5 yıl * 30 gün * 10.000 TL) = 150.000 TL
İhbar tazminatı hesaplaması için kullanılan formül şu şekildedir:
İhbar tazminatı = (Çalışılan süre * 30 günlük brüt ücret) / 2
Örneğin, bir işçi 3 yıl boyunca brüt 5.000 TL ücretle çalışmışsa, ihbar tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = (3 yıl * 30 gün * 5.000 TL) / 2 = 75.000 TL
İş güvencesi tazminatı hesaplaması için kullanılan formül şu şekildedir:
İş güvencesi tazminatı = (Çalışılan süre * 45 günlük brüt ücret)
Örneğin, bir işçi 7 yıl boyunca brüt 15.000 TL ücretle çalışmışsa, iş güvencesi tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İş güvencesi tazminatı = (7 yıl * 45 gün * 15.000 TL) = 540.000 TL
Tazminat Hesaplamada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Tazminat hesaplamasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Tazminat hesaplamasında, işçinin aldığı brüt ücret esas alınır.
- Tazminat hesaplamasında, işçinin aldığı süreklilik arz eden sosyal yardımlar da dikkate alınır.
- Tazminat hesaplamasında, işçinin çalıştığı süre tam yıl olarak dikkate alınır.
- Tazminat hesaplamasında, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı için damga vergisi kesintisi yapılır.
- İş güvencesi tazminatı için damga vergisi kesintisi yapılmaz.