Tazminat Zamanaşımı Süresi
Tazminat, bir kişiye veya kuruma, başka birinin eylemi veya ihmali nedeniyle uğradığı zararın karşılığında ödenen paradır. Tazminat davaları, tazminat talep eden kişinin, zararın tazmini için sorumlu olan kişiye karşı açtığı davalardır.
Tazminat davalarında, zamanaşımı süresi, tazminat talep eden kişinin, zararını ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten itibaren başlar. Zamanaşımı süresi, tazminat davasının niteliğine göre değişir.
Türk Borçlar Kanunu’nda Zamanaşımı Süresi
Türk Borçlar Kanunu’nun 146. maddesinde, genel zamanaşımı süresi 10 yıl olarak düzenlenmiştir. Buna göre, bir borcun doğumundan itibaren 10 yıl içinde dava edilmesi gerekir.
Ancak, bazı durumlarda, genel zamanaşımı süresinden daha kısa veya daha uzun zamanaşımı süreleri uygulanır. Örneğin, haksız fiillerden kaynaklanan tazminat taleplerinde zamanaşımı süresi 2 yıl, sözleşmeden kaynaklanan tazminat taleplerinde zamanaşımı süresi 10 yıl, bazı özel alacaklarda zamanaşımı süresi daha kısa veya daha uzun olabilir.
Haksız Fiillerden Kaynaklanan Tazminatlarda Zamanaşımı Süresi
Haksız fiil, hukuka aykırı bir eylem veya hareket sonucunda bir başkasına zarar verilmesidir. Haksız fiillerden kaynaklanan tazminat davalarında zamanaşımı süresi, 2 yıl olarak düzenlenmiştir.
Haksız fiil nedeniyle tazminat talep eden kişinin, zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde dava açması gerekir. Zararı ve tazminat sorumlusunu öğrenme tarihi, zarar gören kişinin zararı ve sorumluyu objektif olarak öğrendiği tarihtir.
Sözleşmeden Kaynaklanan Tazminatlarda Zamanaşımı Süresi
Sözleşme, iki veya daha fazla kişi arasında, karşılıklı hak ve borçlar doğuran anlaşmadır. Sözleşmeden kaynaklanan tazminat davalarında zamanaşımı süresi, 10 yıl olarak düzenlenmiştir.
Sözleşmeden kaynaklanan tazminat talep eden kişinin, zararı ve tazminat sorumlusunu öğrendiği tarihten itibaren 10 yıl içinde dava açması gerekir. Zararı ve tazminat sorumlusunu öğrenme tarihi, zarar gören kişinin zararı ve sorumluyu objektif olarak öğrendiği tarihtir.
Özel Alacaklarda Zamanaşımı Süresi
Bazı özel alacaklarda, genel zamanaşımı süresinden daha kısa veya daha uzun zamanaşımı süreleri uygulanır. Örneğin, kıdem tazminatı alacağı için zamanaşımı süresi 5 yıldır, mülkiyet hakkının devri için zamanaşımı süresi 20 yıldır.
Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi ve Durması
Zamanaşımı süresi, bazı durumlarda kesilebilir veya durabilir. Zamanaşımı süresinin kesilmesi, zamanaşımı süresinin yeni baştan işlemeye başlamasını sağlar. Zamanaşımı süresinin durması ise, zamanaşımı süresinin işlemez hale gelmesini sağlar.
Zamanaşımı süresinin kesilmesi halleri şunlardır:
- Dava açılması
- Ödeme veya borçtan kurtulmaya yönelik herhangi bir işlem yapılması
- Zamanaşımı süresinin kesilmesi hakkında bir anlaşma yapılması
Zamanaşımı süresinin durması halleri şunlardır:
- Davada tarafların sulh olması
- Davada tarafların ara kararı vermesi
- Davada tarafların itiraz etmesi
- Davada tarafların davayı temyiz etmesi
Zamanaşımı Süresinin Kaldırılması
Zamanaşımı süresi, bazı durumlarda kaldırılabilir. Zamanaşımı süresinin kaldırılması, zamanaşımı süresinin işlemesini tamamen durdurur.
Zamanaşımı süresinin kaldırılması halleri şunlardır:
- Zamanaşımı süresinin kaldırılması hakkında bir anlaşma yapılması
- Zamanaşımı süresinin kaldırılması hakkında bir mahkeme kararı verilmesi
Zamanaşımı Süresinin Etkileri
Zamanaşımı süresi, tazminat davasının açılabilmesi için gerekli bir koşuldur. Zamanaşımı süresi geçtikten sonra, tazminat davası açılamaz.
Zamanaşımı süresi, tazminat alacağı üzerinde de etkilidir. Zamanaşımı süresi geçtikten sonra, tazminat alacağı ortadan kalkar.
Zamanaşımı Süresinin Hesaplanması
Zamanaşımı süresi, bir takvim günü olarak hesaplanır. Zamanaşımı süresi, dava açıldığı tarihte sona erer.
Zamanaşımı süresinin başlangıç tarihi, zarar gören kişinin, zararı