Toplum Yararına Programlar (TYP) Kapsamında Çalışanların Kıdem Tazminatı Hakkı
Toplum Yararına Programlar (TYP), işsizliğin azaltılması ve toplumsal faydanın sağlanması amacıyla İŞKUR tarafından yürütülen programlardır. Bu programlar kapsamında, işsiz vatandaşlara belirli bir süre için kamu yararına işlerde istihdam imkanı sağlanmaktadır.
TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakkı, uzun süredir tartışılan bir konudur. 2022 yılında Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarafından verilen bir kararla, TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatına hak kazandıkları açıklanmıştır. Bu karar, TYP kapsamında çalışan işçiler açısından önemli bir kazanım olmuştur.
TYP Kapsamında Çalışanların Kıdem Tazminatı Hakkının Hukuki Dayanakları
TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakkının hukuki dayanakları, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde yer almaktadır. Bu maddeye göre, iş sözleşmesinin devamı süresince işçinin kıdemi her geçen tam yıl için bir yıllık ücreti tutarında kıdem tazminatı hakkı doğar.
Ancak, TYP kapsamında çalışan işçilerin iş sözleşmeleri, belirli bir süre için (en fazla 9 ay) düzenlenmektedir. Bu nedenle, TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakkının doğup doğmayacağı, iş sözleşmesinin belirli süreli olması nedeniyle tartışmalıdır.
Yargıtay Kararı
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2022/2226 E. sayılı kararı ile, TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatına hak kazandıkları açıklanmıştır. Bu kararda, TYP kapsamında çalışan işçilerin iş sözleşmelerinin belirli süreli olsa da, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde yer alan kıdem tazminatı hakkının genel nitelikte olduğu vurgulanmıştır.
Kararda, TYP kapsamında çalışan işçilerin, iş sözleşmesinin devamı süresince, kamu yararına işlerde çalıştıkları ve bu işlerde önemli bir katkı sağladıkları belirtilmiştir. Bu nedenle, TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatına hak kazandıkları sonucuna varılmıştır.
Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi
Yargıtay’ın TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatına hak kazandıkları yönündeki kararı, TYP kapsamında çalışan işçiler açısından önemli bir kazanımdır. Bu karar ile, TYP kapsamında çalışan işçilerin, iş sözleşmesinin belirli süreli olması nedeniyle kıdem tazminatı alamamaları gibi bir durum ortadan kalkmıştır.
Ancak, Yargıtay’ın bu kararının uygulamada nasıl karşılanıp karşılanmayacağı henüz net değildir. Bu nedenle, TYP kapsamında çalışan işçilerin, iş sözleşmelerinin sona ermesi halinde, kıdem tazminatı haklarını korumak için gerekli hukuki yollara başvurmaları tavsiye edilmektedir.
TYP Kapsamında Çalışanların Kıdem Tazminatı Hesabı
TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatı hesabı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine göre yapılır. Bu maddeye göre, kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için, 30 günlük ücreti tutarındadır.
İşçinin kıdem tazminatı hesabında esas alınacak ücret, işçinin son 30 günlük ücretidir. Ancak, işçinin son 30 günlük ücretinin bulunmaması halinde, son 6 ay içinde aldığı ücretlerin ortalaması esas alınır.
TYP Kapsamında Çalışanların Kıdem Tazminatı İsteme Süresi
TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatı isteme süresi, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 1 yıl olarak belirlenmiştir. İşçi, bu süre içinde kıdem tazminatı talebini işverene yazılı olarak bildirmelidir.
İşveren, işçinin kıdem tazminatı talebini haklı bir neden olmadan reddederse, işçi, 1 yıl içinde İŞKUR’a başvurarak kıdem tazminatı alacağı için iş uyuşmazlığı açma hakkına sahiptir.
Sonuç
Yargıtay’ın TYP kapsamında çalışan işçilerin kıdem tazminatına hak kazandıkları yönündeki kararı, TYP kapsamında çalışan işçiler açısından önemli bir kazanımdır. Bu karar ile, TYP kapsamında çalışan işçilerin, iş sözleşmesinin belirli süreli olması nedeniyle kıdem tazminatı alamamaları gibi bir durum ortadan kalkmıştır.