Yıllık İzin Ücreti Hesaplama
Yıllık izin, işçilerin işverenin izniyle ücretli olarak çalışamayacakları süredir. İşçiler, iş yerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde sayılarak en az bir yıl çalışmış olmaları koşuluyla, yıllık ücretli izin hakkına sahip olurlar.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 55. maddesine göre, yıllık izin süreleri aşağıdaki gibidir:
- Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olan hizmet süresi için 14 gün,
- Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olan hizmet süresi için 20 gün,
- Onbeş yıl ve daha fazla olan hizmet süresi için ise 26 gün.
Yıllık izin ücreti, işçinin izin kullanmadığı süre için hak kazandığı ücrete eşittir. Yıllık izin ücreti, işçinin günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Günlük brüt ücret, işçinin aylık brüt ücretinin o aya ait gün sayısına bölünmesiyle bulunur.
Yıllık İzin Ücreti Hesaplama Formülü
Yıllık izin ücreti hesaplama formülü şu şekildedir:
Yıllık izin ücreti = Günlük brüt ücret * İzin süresi
Örnek Hesaplama
Örneğin, brüt ücreti 5.000 TL olan bir işçinin, 10 yıllık hizmet süresi için yıllık izin ücreti aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Günlük brüt ücret = 5.000 TL / 30 gün = 166,67 TL
İzin süresi = 10 yıl * 26 gün = 260 gün
Yıllık izin ücreti = 166,67 TL * 260 gün = 43.333,20 TL
Yıllık İzin Ücreti Kesintileri
Yıllık izin ücretinden, gelir vergisi, damga vergisi ve SGK primleri kesilerek net ücret işçiye ödenir.
- Gelir vergisi: Yıllık izin ücreti, işçinin ücretinden kesilen gelir vergisine tabidir. Gelir vergisi, işçinin yıllık geliri ve vergi dilimine göre hesaplanır.
- Damga vergisi: Yıllık izin ücreti, damga vergisine tabidir. Damga vergisi, yıllık izin ücretinin binde 7,5’i oranındadır.
- SGK primleri: Yıllık izin ücreti, işçi ve işverenin SGK primlerine tabidir. İşçi, yıllık izin ücretinin %14’ü oranında SGK primi öder. İşveren ise, işçinin yıllık izin ücretinin %37,5’i oranında SGK primi öder.
Yıllık İzin Ücretinin Ödenmesi
İşveren, işçinin yıllık izin hakkını kullanmadan önce, yıllık izin ücretini işçiye peşin olarak ödemekle yükümlüdür. İşçi, yıllık iznini kullanırken işverene ücret ödemez.
Kullanılmayan Yıllık İzin Ücreti
İşçi, yıllık izin hakkını kullanmadan işten ayrılırsa, kullanılmayan yıllık izin ücreti kendisine ödenir. Kullanılmayan yıllık izin ücreti, işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
Yıllık İzin Ücreti Zaman Aşımı
Kullanılmayan yıllık izin ücreti, iş akdinin feshinden itibaren 5 yıl içinde talep edilmezse zaman aşımına uğrar.
Yıllık İzin Ücreti Davası
Kullanılmayan yıllık izin ücretini alamayan işçi, iş mahkemesine dava açabilir. İş mahkemesi, işçinin talep ettiği yıllık izin ücretini işçiye ödemesine karar verir.