Yıllık Tazminat Nedir?
Yıllık tazminat, bir iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. İş sözleşmesinin sona ermesine ilişkin nedenler ne olursa olsun, işçiye yıllık tazminat ödenmesi gerekir.
Yıllık tazminatın amacı, işçinin sözleşmenin sona ermesi nedeniyle uğrayabileceği maddi zararı telafi etmektir. İşçinin kıdemi arttıkça, yıllık tazminatın miktarı da artar.
Yıllık Tazminatın Hesaplanması
Yıllık tazminatın hesaplanmasında, işçinin son 30 günlük ücreti esas alınır. İşçinin son 30 günlük ücreti hesaplanırken, ikramiye, prim, fazla mesai gibi tüm ücret unsurları dikkate alınır.
Yıllık tazminatın miktarı, işçinin kıdem süresine göre belirlenir. İşçinin kıdemi 1 yıldan az ise, yıllık tazminat 1 aylık ücreti kadardır. İşçinin kıdemi 1 yıldan fazla ise, yıllık tazminat, kıdem süresinin her yılı için 30 günlük ücreti kadardır.
Örneğin, işçinin son 30 günlük ücreti 10.000 TL ise ve işçinin kıdemi 5 yıl ise, yıllık tazminatın miktarı 150.000 TL (10.000 TL x 30 x 5) olacaktır.
Yıllık Tazminatın Ödenmesi
Yıllık tazminat, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren en geç 2 ay içinde ödenmelidir. İşveren, bu süre içinde yıllık tazminatı ödemezse, işçi, işverene karşı dava açabilir.
Yıllık Tazminatın İşverene Geri Ödenmesi
İşçi, iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra, işverenin kusurlu davranışı nedeniyle işsiz kalırsa, yıllık tazminatın bir kısmını işverene geri ödemek zorunda kalabilir. İşçinin yıllık tazminatın bir kısmını geri ödemesi gerektiği durumlarda, geri ödeme miktarı, işçinin işsiz kaldığı süreye ve işverenin kusur derecesine göre belirlenir.
Yıllık Tazminatın Vergilendirilmesi
Yıllık tazminat, işçinin elde ettiği bir gelir olarak vergilendirilir. Yıllık tazminat, gelir vergisi ve damga vergisi olmak üzere iki vergiye tabidir.
Yıllık tazminatın gelir vergisine tabi kısmı, işçinin yıllık tazminatının tavan tutarını geçmeyen kısmıdır. 2023 yılı için yıllık tazminatın tavan tutarı 220.000 TL’dir.
Yıllık tazminatın damga vergisine tabi kısmı ise, yıllık tazminatın tamamıdır.
Yıllık Tazminatın Hesaplanması ve Ödenmesi ile İlgili Örnekler
Örnek 1:
İşçinin son 30 günlük ücreti 10.000 TL ise ve işçinin kıdemi 5 yıl ise, yıllık tazminatın miktarı 150.000 TL (10.000 TL x 30 x 5) olacaktır.
Örnek 2:
İşçinin son 30 günlük ücreti 10.000 TL ise ve işçinin kıdemi 10 yıl ise, yıllık tazminatın miktarı 300.000 TL (10.000 TL x 30 x 10) olacaktır.
Örnek 3:
İşçinin son 30 günlük ücreti 10.000 TL ise ve işçinin kıdemi 15 yıl ise, yıllık tazminatın miktarı 450.000 TL (10.000 TL x 30 x 15) olacaktır.
Örnek 4:
İşçinin son 30 günlük ücreti 10.000 TL ise ve işçinin kıdemi 20 yıl ise, yıllık tazminatın miktarı 600.000 TL (10.000 TL x 30 x 20) olacaktır.
Örnek 5:
İşçinin son 30 günlük ücreti 10.000 TL ise ve işçinin kıdemi 25 yıl ise, yıllık tazminatın miktarı 750.00